ការពិនិត្យឡើងវិញនាឆ្នាំ ២០១៣៖និទ្ទណ្ឌភាពក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជា
ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ជាផ្នែកមួយនៃការឈានទៅរកការចេញផ្សាយរបាយការណ៍របស់យើងខ្ញុំអំពី “សិទិ្ធមនុស្សឆ្នាំ ២០១៣៖ ឆ្នាំស្ថិតក្នុងការពិនិត្យឡើងវិញ អង្គការលីកាដូ កំពុងធ្វើការចេញផ្សាយ លំដាប់នៃគេហទំព័រចំនួន ៤ភាគ ដែលជាការពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវសិទិ្ធមនុស្សសំខាន់ៗ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣។ ការដាក់បន្តិចម្តងៗជារៀងរាល់ថ្ងៃនឹងត្រូវបានធ្វើឡើងពេញមួយសប្តាហ៍រហូត ដល់ការបោះពុម្ពផ្សាយរបាយការណ៍ទាំងមូលរបស់យើងខ្ញុំនៅថ្ងៃទី២៤ ខែមិនា។
ខណៈពេលដែលការតវ៉ារបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានការកើនឡើង នោះការបង្រ្កាបរបស់អាជ្ញាធរក៏កាន់តែកើនឡើងផងដែរ ចំណែកឯប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌វិញមិនបានស្វែងរកការពិតជូនប្រជាពលរដ្ឋទេ បែរជាបណ្តោយឲ្យនិទណ្ឌភាពក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការកាន់តែរីករាលដាលឡើង។ ឆ្នាំ២០១៣នេះបានបង្ហាញពី៖ ចំនួនសំណុំរឿងដែលលេចធ្លោជាងគេក្នុងតុលាការ ជាមួយនឹងសេចក្តីសម្រេចផ្សេងៗគ្នា។
ក្រោយពីបានចំណាយអស់រយៈពេល ៨ខែនៅក្នុងពន្ធនាគារ លោក ម៉ម សូណង់ដូ ដែលជាម្ចាស់ស្ថានីយ៍វិទ្យុសំបុកឃ្មុំ និងសហភាគីចុងចោទរបស់លោក ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍សម្រេចដោះលែង នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែមិនា ដោយបានបញ្ចប់សំណុំរឿងដ៏ចម្លែក ដែលបានឃុំខ្លួនលោកក្នុងពន្ធនាគារពីបទ “ផ្តួចផ្តើមគំនិតបង្កើតតំបន់អបគមន៏” ក្នុងខេត្តក្រចេះ។ លោក ម៉ម សូណង់ដូ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ និងផ្តន្ទាទោសពីបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតតំបន់អបគមន៍ប្រឆាំងរាជរដ្ឋាភិបាល ហើយត្រូវបានផ្តន្ទាទោសអោយជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២០ឆ្នាំ។ នៅទីបញ្ចប់ សាលាឧទ្ធរណ៍ បានសម្រេចផ្លាស់ប្តូរការចោទប្រកាន់យ៉ាងចម្លែកពីបទបង្កើតតំបន់អបគមន៍ ទៅជាបទល្មើសកាប់ព្រៃឈើខុសច្បាប់ទៅវិញ តុលាការក៏បានកាត់បន្ថយទោសរបស់លោកមកត្រឹមតែ ៥ឆ្នាំ ដោយជាប់ក្នុងពន្ធនាគារចំនួន ៨ខែ ហើយទោសដែលនៅសល់ត្រូវបានព្យួរ។ ការតស៊ូមតិផ្នែកច្បាប់របស់លោក ជំរុញឲ្យមានការតវ៉ាដ៏ធំមួយនៅរាជធានីភ្នំពេញ ដោយមានអ្នកគាំទ្ររាប់រយនាក់បានជួបជុំគ្នានៅខាងក្រៅសាលសវនាការដើម្បីរង់ចាំស្តាប់លទ្ធផលសវនាការរបស់គាត់។
ឆ្នាំ២០១៣នេះ បាននាំមកនូវព័ត៌មានដ៏លេចធ្លោជាងគេចំនួនពីរ។ ក្រោយពីបានជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេល ១៤ខែកន្លងមក អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ត្រូវបានតុលាការដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ ហើយនិងឃាតករសប្បនិម្មិតសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា គឺលោក ប៊ន សំណាង និងលោក សុខ សំអឿន ត្រូវបានតុលាការកំពូលប្រកាសគ្មានទោស។
អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ពីបទប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាវាយដំលើបុរសម្នាក់នៅជិតផ្ទះរបស់អ្នកស្រី។ ទោះបីជាមិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើការចោទប្រកាន់ពីបទប្រើប្រាស់អំពើហិង្សានោះក៏ដោយ ក៏អ្នកស្រីត្រូវបានផ្តន្ទាទោសនៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន ៣ឆ្នាំដែរ។ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ដែលត្រូវបានអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិកំណត់ថាជាអ្នកទោសមនសិការ ធ្លាប់មានសកម្មភាពយ៉ាងខ្លាំងក្លាក្នុងការតវ៉ាទាមទារឲ្យមានការដោះលែងសមាជិកសហគមន៍បឹងកក់ចំនួន ១៥នាក់ផ្សេងទៀតនៅឆ្នាំ២០១២ ហើយអាជ្ញាធរបានព្រមានអ្នកស្រីថា អ្នកស្រីនឹងជួបបញ្ហាឆាប់ៗនេះ ជាការសងសឹកនឹងភាពសកម្មនិយមរបស់អ្នកស្រី។ នៅថ្ងៃទី ១៤ ខែមិថុនា សាលាឧទ្ធរណ៍បានសម្រេចផ្លាស់ប្តូរបទចោទប្រកាន់ ហើយបានព្យួរទោសអ្នកស្រីយ៉ោម បុប្ផា ចំនួនមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែសាលាឧទរណ៍បានបដិសេធការលើកលែងទោស ទោះបីជាមិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ក៏ដោយ។ នៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ដោយមានយុទ្ធនាការក្នុងការតស៊ូមតិយ៉ាងខ្លាំងក្លាទាំងជាតិ និងអន្តរជាតិ តុលាការកំពូលបានដោះលែងអ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ឲ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ បន្ទាប់ពីអ្នកស្រីបានជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេល ១៤ខែ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ តុលាការកំពូលមិនបានទម្លាក់បទចោទនោះទេ (សំណុំរឿងអ្នកស្រីនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅសាលាឧទ្ធរណ៍វិញ ហើយអ្នកស្រីអាចនឹងត្រូវបានបញ្ជូនត្រលប់ទៅកាន់ពន្ធនាគារវិញគ្រប់ពេលវេលា)។
នៅទីបញ្ចប់ឃាតករសប្បនិមិ្មតលោក ប៊ន សំណាង និងលោកសុខ សំអឿន ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឃាតកម្មលើមេដឹកនាំសហជីពគឺលោក ជា វិជ្ជា កាលពីឆ្នាំ ២០០៤ ត្រូវបានតុលាការកំពូលដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា។ ទោះបីជាគ្មានភស្តុតាងណាមួយដែលអាចជឿជាក់បានក៏ដោយ ក៏តុលាការនៅតែសម្រេចផ្តន្ទាទោសអ្នកទាំងពីរឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២០ឆ្នាំ ពីបទសម្លាប់មេដឹកនាំសហជីព នៅឆ្នាំ២០០៥។ តុលាការកំពូលបានសម្រេចដោះលែងអ្នកទាំងពីរឲ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការនៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ និងបង្គាប់ឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតសារឡើងវិញលើករណីឃាតកម្មនេះ ខណៈពេលដែលមិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើការចោទប្រកាន់អ្នកទាំងពីរ។ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២ អ្នកទាំងពីរត្រូវបានចាប់ខ្លួនម្តងទៀត បន្ទាប់ពីសាលាឧទ្ធរណ៍បានសម្រេចដំកល់សាលដីការដំបូងរបស់ខ្លួនដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល ហើយបានបញ្ជូនអ្នកទាំងពីរទៅកាន់ពន្ធនាគារសម្រាប់ទោសដែលនៅសេសសល់។ សវនាការរបស់សាលាឧទ្ធរណ៏ក្នុងឆ្នាំ២០១២ មិនបានផ្តល់ភស្តុតាងថ្មីណាមួយពាក់ព័ន្ធនឹងពិរុទ្ធភាពរបស់លោកសុខ សំអឿន និងលោក ប៊ន សំណាង នោះទេ ហើយថែមទាំងបានច្រានចោល និងមិនអើពើជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធនូវភស្តុតាង និងសាក្ខីកម្មរបស់សាក្សីដែលគាំទ្រអ្នកទាំងពីរទៀតផង។ សរុបមកអ្នកទាំងពីរបានជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជាង ៥ឆ្នាំ។ តុលាការកំពូលសម្រេចទម្លាក់រាល់បទចោទទាំងអស់ ដោយមិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ ។ ក៏ប៉ុន្តែ តុលាការមិនបានផ្តល់សំណងជំងឺចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដល់អ្នកទាំងពីរនោះទេ ខណៈពេលដែលពួកគេបានជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេល ៥ឆ្នាំ និងរយៈពេល ៨ឆ្នាំទៀត រស់នៅក្រោមបទចោទប្រកាន់មិនត្រឹមត្រូវពីបទឧក្រិដ្ឋដែលពួកគេមិនបានប្រព្រឹត្ត។ ឃាតករពិតប្រាកដ នៃការស្លាប់របស់លោក ជា វិជ្ជា នៅតែមិនត្រូវបានគេដឹង។
ករណីមួយផ្ទុយស្រឡះពីករណីខាងលើនេះ គឺអតីតអភិបាលក្រុងបាវិត លោក ឈូក បណ្ឌិត នៅតែនៅក្នុងស្ថានភាពមានសេរីភាពដដែល ទោះបីជាមានដីកាចាប់ខ្លួន និងការផ្តន្ទាទោសលើបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ដែលបានរកឃើញថាលោកបណ្ឌិតបានប្រើប្រាស់កាំភ្លើងបាញ់ទៅលើក្រុមបាតុកររោងចក្រក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ដោយបណ្តាលឲ្យមានមនុស្ស ៣នាក់រងរបួសធ្ងន់។ ក្រោយពីមានចំណាត់ការតាមនីតិវិធីផ្លូវច្បាប់យ៉ាងយូរលើករណី ឈូក បណ្ឌិត ដែលធ្លាប់ត្រូវបានតុលាការសម្រេចទម្លាក់បទចោទ ទាំងអស់នោះ នៅទីបញ្ចប់លោក ឈូក បណ្ឌិត ត្រូវបានតុលាការផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ១ឆ្នាំកន្លះ ពីបទបង្ករបួសស្នាមដោយអចេតនានៅថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា។ លោក ឈូក បណ្ឌិត មិនបានបង្ហាញខ្លួននៅសវនាការទេ។ មកដល់ចុងឆ្នាំ ២០១៣នេះ នៅតែគ្មានដំណឹងអ្វីពីលោកឈូក បណ្ឌិត ទោះបីជាតុលាការបានចេញដីកាតាមចាប់ខ្លូនក៏ដោយ។
MP3 format: ស្តាប់សំឡេងជាភាសាខ្មែរ
- ចំណងជើង & មូលបទ
- តុលាការ និង នីតិរដ្ឋ រោងចក្រ អេសអិល
- ឯកសារទាក់ទង