ការផ្តោតទៅលើអ្នកទាំង ១៩៖ អ្នកដែលត្រូវគេចោទថា “បង្កកុបកម្ម” នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៥
សវនាការលើសំណុំរឿងសមាជិកនិងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន ១១នាក់ គ្រោងនឹងត្រូវប្រព្រឹត្តទៅនាម្សិលមិញ វេលាម៉ោង ៨ព្រឹក នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដោយមានការជូនដំណឹងភ្លាមៗ មេធាវីតំណាងឲ្យអ្នកទាំង ១១ ត្រូវបានគេប្រាប់ថា សវនាការត្រូវបានពន្យាពេល។ អ្នកទាំងអស់ ត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសដែលត្រូវបានគេអះអាងថា អ្នកទាំងនោះបានប្រព្រឹត្តអំឡុងពេលមានអំពើហិង្សា ដែលបានកើតឡើងនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤។ នេះជាលើកទីបីហើយ ដែលសវនាការព្រហ្មទណ្ឌនេះត្រូវបានពន្យាពេល។ ប្រាំនាក់ ក្នុងចំណោមអ្នកទាំងនោះ មាន៖ លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា, ស៊ុំ ពុទ្ធី, ទេព ណារិន, អ៊ុក ពេជ្យ សំណាងនិង កែ ឃីម ស្ថិតក្នុងចំណោម “ជនជាប់ចោទទាំង ១៩ នាក់” ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួននៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ១ និង ទី២ នៅពន្ធនាគារ ព្រៃស។ ក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ១៩នាក់ ក៏រួមមាន កញ្ញា លី សៀវមិញ សកម្មជនដីធ្លីតំបន់បឹងកក់ចំនួន ១០នាក់ និងព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ៣អង្គ ផងដែរ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាតារាងព្រឹត្តិការណ៍លំអិត ដែលបានកើតឡើងនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤។
ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤:
សារព័ត៌មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ បានរាយការណ៍ថា ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានអំពាវនាវទៅកាន់ឯកឧត្តម ស ខេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា សុំឲ្យលុបចោលការហាមប្រាមចំពោះការប្រមូលផ្តុំគ្នានៅ ទីលានប្រជាធិបតេយ្យ។ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័ក្រ្ត បានអះអាងថា “ អ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនទាន់ជាតំណាងរាស្ត្រនៅឡើយទេ [ដូច្នេះ]នគបាលអាចវាយពួកគាត់បាន1” ។
ថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤:
ម៉ោង ៧៖៤៥ ព្រឹក
ក្រុមសន្តិសុខប្រមាណ ៦០ នាក់ និងអ្នកគាំទ្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរាប់សិបនាក់ បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅលើស្ពាននាគ។ ទន្ទឹមគ្នានោះដែរ កងនគបាលអន្តរាគមន៍ “បង្ក្រាបកុបកម្ម” រាប់រយនាក់ បំពាក់ដោយឧបករណ៍បង្ក្រាបកុបកម្ម និងឧបករណ៍សម្រាប់បាញ់គ្រាប់បែកផ្សែង ស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណទីលានប្រជាធិបតេយ្យដែលហ៊ុំព័ន្ធទៅ ដោយបន្លាលួស។
ម៉ោង ៧៖៥១ ដល់ ៨៖១០ ព្រឹក
នៅក្បែរស្ពាននាគ កងសន្តិសុខប្រមាណ ៦០ នាក់ និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរាប់សិបនាក់ បានប្រមូលផ្តុំគ្នា។ កងសន្តិសុខបានរុញអ្នកគាំទ្រចេញពីសួនច្បារក្បែរស្ពាននាគ។ មានតែពីរ ឬបីនាក់ ប៉ុណ្ណោះមានកាន់ដំបងនៅនឹងដៃ។ កងសន្តិសុខ បាននិយាយបែបហិង្សាថា៖ “យើងនឹងវៃអ្នកឯង”។
ម៉ោង ៨៖១៩ ដល់ ៨៖២០ ព្រឹក
នៅក្រៅក្រសួងកិច្ចការនារី លោក ហូ វ៉ាន់ តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាប់ផ្តើមថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានប្រជាជន ដែលប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ថា តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងស៊ូទ្រាំជាមួយនឹងអំពើហិង្សា ដោយមិនប្រើអំពើហិង្សាតបតនោះឡើយ។
អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអង្គការលីកាដូ បានប្រទះឃើញ កំណាត់ដំបងប្ញស្សី ក្នុងការុងនៅលើគូថឡានពណ៌សរ ដែលមានសរសេរអក្សរលើក្បាលឡានថា គណៈបញ្ជាការឯកភាពខណ្ឌដូនពេញ ដែលចតនៅចម្ងាយប្រមាណ ៥០ ម៉ែត្រ ខាងជើងស្ពាននាគ នៅខាងមុខរតនាគាជាតិ ដែលជាទីតាំងអាជ្ញាធរឈរជើង។
ម៉ោង ៨៖២៦ ដល់ ៨៖២៩ ព្រឹក
លោកស្រី មួរ សុខហួរ លោក ឡុង រី និងតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្សេងទៀត បានមកដល់ជាមួយអ្នកគាំទ្រប្រមាណ ២០០ នាក់ ហើយបានចូលគ្នាជាមួយអ្នកគាំទ្រ ប្រហែល ១០០ នាក់ ដែលមានវត្តមាននៅទីនោះស្រាប់។ បន្ទាប់មកអ្នកគាំទ្រទាំងនោះ បានដើរទៅកាន់រនាំងលួសដែលស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងលើស្ពាននាគ (កែងផ្លូវ ១០៨ និងមហាវិថី ព្រះនរោត្តម) ដើម្បីចងបដា ដែលសរសេរថា “ដោះលែងទីលាន ប្រជាធិបតេយ្យ”។
ម៉ោង ៨៖៣១ ដល់ ៨៖៣៤ ព្រឹក
នគរបាលអន្តរាគមន៍ ត្រូវបានឡើងទៅលើរថយន្តជាប់នឹងរបងបន្លាលួស។ កំលាំង កាន់តែខ្លាំង នៅពេលក្រុមអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានដើរទៅរនាំងលួសភាគខាងជើងដែលស្ថិតនៅចុងស្ពាននាគ (កែងរវាងផ្លូវព្រះមហាក្សត្រីយានីកុសមៈ និងមហាវិថី ព្រះនរោត្តម) ជាមួយនឹងបដាពណ៌ទឹកក្រូចធំមួយ។ អ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបន្តស្ថិតនៅចុងស្ពាននាគភាគខាងត្បូង។
ម៉ោង ៨៖៣៤ ដល់ ៨៖៣៧ ព្រឹក
ក្រុមសន្តិសុខជ្រួលច្រាល និងសាកល្បងប្រដាប់ឆក់របស់ខ្លួន នៅចុងស្ពាននាគភាគខាងជើង រួចស្រែកថា “វាយ”។ នៅពេលអ្នកគ្រាំទ្របានដាក់បដាពណ័ទឹកក្រូចរបស់ខ្លួនលើរនាំងលួសភាគខាងជើងនោះភ្លាមៗ កងសន្តិសុខបានទៅដកចេញភ្លាម។
ម៉ោង ៨៖៣៧ ដល់ ៨៖៣៩ ព្រឹក
ក្រុមអ្នកគាំទ្របានទៅការពារផ្ទាំងបដាពណ៌ទឹកក្រូចនោះ។ ក្រុមសន្តិសុខ ចាប់ផ្តើមវាយក្បាលអ្នកគំាទ្រនឹងដំបង។ អ្នកគាំទ្រដែលមានកំហឹងខ្លះ តបតវិញ ដោយវាយក្រុមសន្តិសុខជាមួយនឹងបំពង់ទីបជ័រពណ៌ខៀវ (ប្រើសម្រាប់ចងទង់ជាតិ)។ ក្រុមសន្តិសុខចាប់ ផ្តើមរត់ ហើយទំលាក់ដំបងរបស់ខ្លួនចោល។ ក្រុមអ្នកគាំទ្ររើសដំបងទាំងនោះ ហើយបន្តវាយ ក្រុមសន្តិសុខ។
ពេលហេតុការណ៍នេះកើតឡើង នគរបាលអន្តរាគមន៍ (ខុសពីអ្វីដែលបានឃើញកន្លងមកកាលពីមានការតវ៉ានៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យមុនៗ) មកមិនបានចេញមកការពារ និងជួយដល់ក្រុមសន្តិសុខនោះទេ។ នគរបាលភាគច្រើននៅស្ងៀម ពេលដែលអំពើហិង្សាកើតឡើង។ នគរបាលពីរ ឬបីនាក់បានបាញ់គ្រាប់បែកផ្សែង។ អ្នកឃ្លាំមើល អង្គការ លីកាដូ បានស្នើឲ្យក្រុមគ្រូពេទ្យមកចុងខាងត្បូងស្ពាននាគ ដើម្បីព្យាបាលកងសន្តិសុខដែលរងរបួសម្នាក់ រួចបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ។
ម៉ោង ៨៖៤៣ ដល់ ៨៖៥៣ ព្រឹក
អ្នកឃ្លាំមើលនៃអង្គការ លីកាដូ បានដាក់សន្តិសុខដែលរងរបួសខ្លាំងម្នាក់ ទៅក្នុងរថយន្តរបស់អង្គការ សហប្រជាជាតិ ដើម្បីបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត។ នៅពេលអំពើហិង្សាថមថយ អ្នកគាំទ្របានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅលើស្ពាននាគម្តងទៀត នៅកន្លែងតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរៀបចំមេក្រូ (គ្រឿងឃោសនស័ព្ទ) នៅលើម៉ូតូកង់បី។ បេក្ខជនតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា បានថ្លែងសុន្ទរកថា ដោយជម្រុញឲ្យអនុវត្តវប្បធម៌អហិង្សា រួមទាំងសូមឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានផងដែរ។
ម៉ោង ៩៖០១ ដល់ ៩៖១០ ព្រឹក
អំពើហិង្សាលើកទីពីរបានកើតឡើង ពេលក្រុមសន្តិសុខ ដែលបានឈរនៅឆ្ងាយពីក្រុមអ្នកគាំទ្រ ចាប់ផ្តើមដើរសំដៅមកកាន់ស្ពាននាគ។ អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការ លីកាដូ លឺការអំពាវនាវរបស់តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កុំឲ្យវាយក្រុមសន្តិសុខ និងឲ្យឈរនៅលើស្ពាននាគ។ អ្នកតវ៉ា ក៏បានមិនរវីរវល់នឹងអ្នកទាំងនោះ។
កងសន្តិសុខ ជាច្រើន បានរងរបួស ដែលរួមមានម្នាក់រងរបួសធ្ងន់ធ្ងរ ហើយត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ តាមរយៈរថយន្តរបស់អង្គការ លីកាដូ។ ក្រុមការងារអង្គការ លីកាដូ និង ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទិ្ធមនុស្សនៅកម្ពុជា (UNOHCHR) បានជំលៀសកងសន្តិសុខចំនួន ៦នាក់ទៀត តាមរថយន្តរបស់អង្គការ សហប្រជាជាតិ។ កងសន្តិសុខម្នាក់ ត្រូវបានដាក់ក្នុងរថយន្តរបស់អង្គការ អាដហុក។
ម៉ោង ៩៖១០ ដល់ ៩៖២៥ ព្រឹក
បន្ទាប់ពីអំពើហិង្សាកើតឡើង តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ៣ រូប លោកស្រី មួរ សុខហួរ លោក កែវ ភារម្យ និងលោក ម៉ែន សុថាវរិន្រ្ទ ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅស្ពាននាគ ហើយត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ប៉ុស្តិ៍នគរបាលវត្តភ្នំ ដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណទីលានប្រជាធិបតេយ្យដែលហ៊ុំព័ន្ធទៅដោយរបងលួស។ អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបំបែកគ្នា នៅពេលដែលមន្ត្រីនគរបាល បានចាកចេញពីតំបន់ហ៊ុំព័ន្ធដោយបន្លាលួស និងឆ្ពោះទៅកាន់ផ្សាររាត្រី។
ម៉ោង ៩៖២៧ ដល់ ៩៖៣៨ ព្រឹក
នគរបាលអន្តរាគមន៍រាប់រយនាក់ បានចាកចេញពីក្នុងក្រសួងសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូន (ការជើងស្ពាននាគ)។ អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកឃ្លាំមើលទាំងអស់ ត្រូវបានគេឲ្យចាកចេញ។ បុគ្គលិក អង្គការ លីកាដូ និងមន្ត្រីនៃការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទិ្ធមនុស្សនៅកម្ពុជា ត្រូវបានរារាំងដោយមិនឲ្យយករថយន្តអង្គការ សហប្រជាជាតិ ចូលក្នុងតំបន់នោះ ដើម្បីជំលៀសអ្នករងរបួសចេញនោះទេ ដែលធ្វើឲ្យអ្នកទាំងនោះទៅលើអ្នករងរបួសចេញ។
ម៉ោង ១០៖១០ ដល់ ១០៖១២ ព្រឹក
នាពេលនោះ ត្រូវបានគេបញ្ជាក់ថា កងសន្តិសុខចំនួន ១០នាក់ បានរងរបួស៖ ៧នាក់ ត្រូវបានដឹកចេញតាមរថយន្តអង្គការសហប្រជាជាតិពីទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ម្នាក់តាមរថយន្តអង្គការ លីកាដូ ម្នាក់ទៀតតាមរថយន្តសង្គ្រោះបន្ទាន់ និងម្នាក់ទៀតតាមរថយន្តអង្គការ អាដហុក។ អ្នកចូលរួមដែលរងរបួស បានមកដល់អង្គការ លីកាដូ។
ម៉ោង ១០៖២២ ដល់ ១០៖៣៤ ព្រឹក
អ្នកតវ៉ារងរបួសចំនួន ៤នាក់ ឥឡូវមកដល់ការិយាល័យអង្គការ លីកាដូ នៅភ្នំពេញ។ ប្រធានសន្តិសុខ ខណ្ឌដូនពេញ អះអាងថាមានកងសន្តិសុខចំនួន ១៧នាក់ បានរងរបួសនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត ហើយក្នុងនោះ ៩នាក់ រងរបួសធ្ងន់។ នៅពេលនោះដែរ ស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ អះអាងថា មានកងសន្តិសុខចំនួនតែ ១១នាក់ ប៉ុណ្ណោះ រងរបួស និងស្ថិតនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត។ លោក ហូ វ៉ាន់ អះអាងថាអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាង ១៥ នាក់ បានរងរបួស។
ម៉ោង ១០៖៤៨ ដល់ ១០៖៥៤ ព្រឹក
ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទិ្ធមនុស្សនៅកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៣នាក់ ស្ថិតនៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ។
ម៉ោង ១១៖៥០ ព្រឹក
លោក ហូ វណ្ណ បានមកដល់ស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ ដោយឆន្ទៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក នៅពេលមានដីកាកោះហៅសាកសួរ។ ខណៈពេលមានអ្នកគាំទ្រប្រមាណ ៣០០ នាក់ ប្រមូលផ្តុំនៅខាងក្រៅ។ ស្នងការរងនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ បាននាំលោក ហូ វ៉ាន់ ចូលទៅក្នុងស្នងការដ្ឋាន ហើយឃុំខ្លួនលោកតែម្តង ដែលធ្វើឲ្យចំនួននៃតំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតត្រូវបានឃុំខ្លួន មានដល់ទៅ ៤នាក់។
ម៉ោង ១២៖៣០ ល្ងាច
អ្នកតវ៉ាចំនួន ៦នាក់ ដែលបានរងរបួស ស្ថិតនៅការិយាល័យអង្គការ លីកាដូ។ ពាក់កណ្តាលនៃអ្នកទាំងនោះ ត្រូវបានគេវាយឲ្យរបួសនៅពេលដែលព្យាយាមការពារកងសន្តិសុខពីការវាយដំ។
ចាប់តាំងពីថ្ងៃនោះមក សមាជិក មន្ត្រី និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួន ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពីបទល្មើស ដែលអ្នកទាំងនោះត្រូវបានគេអះអាងថាបានប្រព្រឹត្តនាថ្ងៃនោះ។ បេក្ខជនឈរឈ្មោះតំណាងរាស្ត្រខេត្តបន្ទាយមានជ័យរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាប្រធានវិទ្យុតាមប្រព័ន្ធអ៊ិនធើណេត លោក មាជសុវណ្ណារ៉ា, លោក អឿន ណារិទ្ធ ជាមន្ត្រីផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈ និងប្រធានយុវជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិសាខារាជធានីភ្នំពេញលោក ឃីន ជំរឿន ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទចូលរួម និងដឹកនាំចលនាកុបកម្ម (មាត្រា ៤៥៦, ៤៥៧ និង៤៥៩ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ)។ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខ័ណ្ឌច្បារអំពៅ លោក ស៊ុំ ពុទ្ធី, អ្នកដឹកនាំយុវជនខ័ណ្ឌច្បារអំពៅ នាង សុឃុន, អ្នកដឹកនាំយុវជនខ័ណ្ឌទួលគោក សាន គីមហេង សមាជិកយុវជនគណបក្ស ទេព ណារិន សានសីហៈ និងអាន បាថាម រួមជាមួយអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួនទៀតមានដូចជា លោក អ៊ុក ពេជ្យសំណាង និងលោក កែ ឃីម ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទចូលរួមក្នុងចលនាកុបកម្ម (មាត្រា ៤៥៦ និង ៤៥៧ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ)។
សម្រាប់ព័ត៌មានលំអិតនៃនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌលើសមាជិក និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សជំទាស់ រួមជាមួយនឹងការចរចារវាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សកាន់អំណាច ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ អាចរកមើលបាននៅទីនេះ។
- ចំណងជើង & មូលបទ
- តុលាការ និងនីតិរដ្ឋ ការបោះឆ្នោត សិទិ្ធបញ្ចេញមតិ និងចូលរួម ដោះលែង ១៩ នាក់ អំពើនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ២០១៤
- ឯកសារទាក់ទង
