វិធានការចំពោះអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដែលទទួលរងការធ្វើទុកម្នេញ
ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៨សម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស (លីកាដូ) សូមអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា មេត្តាចាត់វិធានការឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះ ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមកលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស រួមទាំងការនាំខ្លួនឃាតករសម្លាប់លោក ហ៊ី វុទ្ធី ដែលជាសកម្មជនសហជីពមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ និងធានាឲ្យបានថាព្រះសង្ឃព្រះនាម ទឹម សាខន ជាសកម្មជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អាចវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក ប្រធានអង្គការ លីកាដូ បានមានប្រសាសន៍ថា “កម្ពុជាជាកន្លែងដ៏គ្រោះថ្នាក់សម្រាប់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ហើយស្ថានភាពនេះនឹងមិនអាចផ្លាស់ប្តូរបានឡើយ ប្រសិនពុំមានចាត់វិធានការពិតប្រាកដដើម្បីទប់ស្កាត់ និងផ្តន្ទាទោសអ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសមកលើពួកគេទេ” ។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា “អាជ្ញាធរមិនអាចបន្តអនុវត្តបែបនេះបានទៀតទេ ឬ មិនត្រូវព្រងើយកន្តើយចំពោះការរំលោភធ្ងន់ធ្ងរមកលើមនុស្សទាំងឡាយណាដែលព្យាយាមការពារ ឬ លើកកំពស់សិទ្ធិមនុស្សឡើយ” ។
របាយការណ៍សង្ខេបរបស់អង្គការ លីកាដូ មានចំណងជើងថា ការគំរាមកំហែង និងការវាយប្រហារលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ ដែលបានចែកចាយនៅថ្ងៃនេះ បានកត់ត្រានូវករណីគំរាមកំហែង ឬ ហិង្សាមកលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ មានចំនួនជាង ៥០ ករណី ។ ករណីទាំងនោះរួមមាន ទាំងករណីឃាតកម្មលើ លោក ហ៊ី វុទ្ធី និងការបញ្ចូនខ្លួនព្រះសង្ឃព្រះនាម ទឹម សាខន ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមដោយខុសច្បាប់កាលពី ខែមិថុនា ។
អ្នកនាង ណាលី ពីឡូក នាយិកាអង្គការលីកាដូ បានមានប្រសាសន៍ថា “ករណីរបស់លោក ហ៊ី វុទ្ធី និងព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន ជាបែបផែននៃនិទណ្ឌភាពចំពោះអ្នកប្រព្រឹត្តការគំរាមកំហែង និងការវាយប្រហារមកលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស” ។
“រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំហើយ បន្ទាប់ពីឃាតកម្មមកលើលោក ហ៊ី វុទ្ធី ប៉ុន្តែឃាតករនៅមានសេរីភាពនៅឡើយ ។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ អ្នកដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការបញ្ជាឲ្យបញ្ជូនព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន ដោយខុសច្បាប់ទៅប្រទេសវៀតណាមនោះ ក៏មិនទាន់ត្រូវបានដាក់ទណ្ឌកម្មនៅឡើយដែរ” ។
លោក ហ៊ី វុទ្ធី ដែលជាមន្ត្រីសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានឃាតករបាញ់សម្លាប់កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៧។ ស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក ទូច ណារ៉ុថ បានមានប្រសាសន៍ម្តងហើយម្តងទៀតថា នគរបាលបានស្គាល់អត្តសញ្ញាណជនសង្ស័យពីរនាក់ ហើយក៏បានទទួលដីកាបញ្ជាឲ្យចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យទាំងពីរនោះផងដែរ ប៉ុន្តែ លោក ទូច ណារ៉ុថ នៅតែបដិសេធយ៉ាងម៉ឹងម៉ាត់ ក្នុងការប្រាប់ឈ្មោះជនសង្ស័យទាំងនោះ ហើយមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានជនសង្ស័យណាម្នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅឡើយទេ។
ផ្ទុយទៅវិញ យោងទៅលើព័ត៌មានផ្សេងៗដែលទទួលបានដោយអង្គការ លីកាដូ នាពេលថ្មីៗនេះ ឃើញថាមិនមានការចេញដីកាចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យណាម្នាក់នោះទេ ហើយតាមពិតទៅ តុលាការបានបញ្ឈប់ការស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួនជាផ្លូវការទៅហើយដែរ ដោយសារមិនមានជនល្មើសណាម្នាក់ត្រូវបានគេស្គាល់អត្តសញ្ញាណ ។
អ្នកនាង ណាលី ពីឡូក បន្តថា “នគរបាលមានសំនួរលំបាកមួយចំនួនដែលត្រូវឆ្លើយទាក់ទង នឹងចំណាត់ការរបស់ខ្លួនក្នុងករណីឃាតកម្មនេះ រួមទាំងចម្លើយចំពោះសំនួរដែលថា ហេតុអ្វីបានជាពួកគេអះអាងថា មានការចេញដីកាស្វែងរកចាប់ខ្លួន និងព័ត៌មានស្តីពីការស៊ើបអង្កេតអ្វីខ្លះ ដែលបានបញ្ជូនទៅអោយតុលាការ” ។
ព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន ដែលជាសកម្មជនលេចធ្លោជាងគេ ក្នុងការទាមទារសិទ្ធិខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាចោទប្រកាន់អំពី ការធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសវៀតណាមត្រូវបានបញ្ជូនព្រះកាយដោយខុសច្បាប់ និងលួចលាក់ទៅប្រទេសវៀតណាមកាលពី ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៧ ។ នៅប្រទេសវៀតណាម ព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន ត្រូវបានកាត់ទោសពីបទ “ធ្វើឲ្យបែកបាក់សាមគ្គីជាតិ” ហើយត្រូវបានផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគាររយៈពេលមួយឆ្នាំ ។ ឥឡូវនេះ ព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន ត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគាររយៈពេល៣ខែ មកហើយ តែត្រូវបានគេកំពុងបង្ឃាំងខ្លួននៅក្នុងផ្ទះហើយមិនអាចវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញទេ” ។
អ្នកនាង ណាលី ពីឡូក មានប្រសាសន៍ថា “ព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន មិនគួរត្រូវបានឃុំខ្លួនទាល់តែសោះ ពីព្រោះព្រះសង្ឃអង្គនេះ មិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីនោះទេ ។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែពិភាក្សាជាមួយអាជ្ញាធរវៀតណាម ដើម្បីធានាថាព្រះសង្ឈ ទឹម សាខន មានសេរីភាព ដើម្បីវិលត្រលប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញដើម្បីឲ្យលោកអាចមករួមរស់ជាមួយក្រុមគ្រួសាររបស់លោកវិញ នៅក្នុងមាតុភូមិដែលព្រះសង្ឃអង្គនេះបានគង់នៅអស់រយៈពេល ៣០ ឆ្នាំ មុនពេលលោកត្រូវបានបញ្ជូនដោយខុសច្បាប់ទៅប្រទេសវៀតណាម” ។
បន្ថែមលើករណីសំខាន់ៗ ដូចជាករណីឃាតកម្មលើលោក ហ៊ី វុទ្ធី និងករណីបញ្ជូនព្រះស្ឃ ទឹម សាខន ដោយខុសច្បាប់ទៅប្រទេសវៀតណាម របាយការណ៍សង្ខេបនេះក៏បានលើកឡើងករណីជាច្រើន ទាក់ទងនឹងការបំភិតបំភ័យ ចំណាត់ការផ្នែកច្បាប់ ឬ អំពើហិង្សាមកលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ ។ ជនរងគ្រោះក្នុងករណីទាំងនោះរួមមានសកម្មជនសហជីព ព្រះសង្ឃខ្មែរកម្ពុជាក្រោម (រួមទាំងព្រះសង្ឃដែលត្រូវបានវាយដោយនគរបាល ពេលដែលព្រះសង្ឃទាំងនោះព្យាយាមធ្វើបាតុកម្មជាសាធារណៈ ដើម្បីអំពាវនាវឲ្យដោះលែងព្រះសង្ឃ ទឹម សាខន) មេធាវី អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញដែលបានព្យាយាមជួយជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាក្នុងការស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណនៅកម្ពុជា ។
ប៉ុន្តែ ចំនួនករណីច្រើនបំផុតនៃការគំរាមកំហែង និងវាយប្រហារដែលបានរាយការណ៍នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧ ជាករណីប្រឆាំងនឹងសកម្មជនតាមមូលដ្ឋាន ដែលបានព្យាយាមជួយសហគមន៍ពួកគេ ក្នុងការការពារខ្លួនឯងពីការរំលោភយកដីធ្លី ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក បានមានប្រសាសន៍ថា “សកម្មជនដីធ្លីនៅតែបន្តប្រឈមមុខនឹងការគំរាមកំហែង ការបំភិតបំភ័យ អំពើហឹង្សា ការចោទប្រកាន់ចំពោះបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ និង ឃុំខ្លួនជារឿងសាមញ្ញទៅហើយ ។ នេះជាឆន្ទៈដែលបង្ហាញនូវភាពក្លាហានរបស់ពួកគេថា បើទោះជាពួកគេត្រូវប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ក៏ដោយ ពួកគេជាច្រើននៅតែមានឆន្ទៈតស៊ូដើម្បីការពារសិទ្ធិដីធ្លីរបស់សហគមន៍ពួកគេ” ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក បានមានប្រសាសន៍ថា “ការបន្តវាយប្រហារមកលើសកម្មជនដីធ្លី និងសកម្មជនសហជីព រួមទាំងឃាតកម្មលើអ្នកសារព័ត៌មាន ឃឹម សំបូរណ៍ កាលពីខែកន្លងទៅបង្ហាញថា មានការផ្លាស់ប្តូរតិចតួចណាស់ ហើយថាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅតែស្ថិតនៅក្រោមការគំរាមកំហែងខ្លាំងបំផុតនៅ កម្ពុជា” ។
សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទង៖
▪ * អ្នកណា ណាលី ពីឡូក នាយិកាអង្គការលីកាដូ ទូរស័ព្ទ ០១២ ៨០៣ ៦៥០
▪ * លោក វណ្ណ សូផាត នាយករងផ្នែកទំនាក់ទំនង និងតស៊ូមតិ ទូរស័ព្ទ ០១២ ៩៤១ ២០៦
PDF៖ ទាញយកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាភាសាអង់គ្លេស - ទាញយកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាភាសាខ្មែរ
- ចំណងជើង & មូលបទ
- វាយប្រហារទៅលើអ្នកកាសែត តុលាការ និង នីតិរដ្ឋ