អង្គការសង្គមស៊ីវិលសូមអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សនយោបាយគោរពសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ
ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៥; ក្រុមសង្គមស៊ីវិល
យើងខ្ញុំជាក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលមានរាយនាមខាងក្រោម មានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការលើកឡើងវិធានការថ្មីដែលហាមឃាត់បុគ្គលិកអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងការផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬថ្លែងការណ៍ផ្សេងៗដែលអាច “ជេរប្រមាថ” ដល់គណបក្សនយោបាយក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត។ ការរឹតបន្តឹងបែបនេះស្មើនឹងការរំលោភបំពានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ។
ក្នុងអំឡុងពេលការចរចាអំពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនាពេលថ្មីៗនេះ ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ប៊ិន ឈិន មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (ប្រ.ជ) និងលោក គួយ ប៊ុនរឿន មកពីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិកម្ពុជា (គ.ស.ជ) ត្រូវបានលើកឡើងថា វិធានការបែបនេះនឹងត្រូវយកមកពិចារណាដើម្បីធានានូវឯករាជ្យភាពរបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។
ក្នុងនាមជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ធ្វើការដើម្បីលើកកម្ពស់ និងការពារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្ស យើងខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិនានា ដែលកម្ពុជាជាភាគីហត្ថលេខី ដូចជា កតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ (“ក.អ.ស.ព.ន”) ធានាសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ រាប់បញ្ចូលទាំង “សេរីភាពស្រាវជ្រាវព័ត៌មាន ទទួល និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងគំនិតសព្វបែបយ៉ាងដោយមិនគិតពីព្រំដែន ដោយផ្ទាល់មាត់ សរសរ ឬបោះពុម្ព តាមទម្រង់សិល្បៈក្តី ឬក៏ដោយមធ្យោបាយដទៃទៀតក្តី តាមការជ្រើសរើសរបស់ខ្លួន”។
ការហាមឃាត់ក្នុងការផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបែបនេះហាក់ដូចជាមានបំណងការពាររដ្ឋាភិបាល និងសមាជិកគណបក្សនយោបាយពីការរិះគន់នានា
ទោះបីជាសិទ្ធិសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិមិនមែនជាសិទ្ធិដាច់ខាត តែការរឹតបន្តឹងនឹងអាចធ្វើទៅបានក្នុងលក្ខខណ្ឌណាដែលចាំបាច់បំផុត ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ផ្នែកច្បាប់។ ផ្ទុយទៅវិញ ការហាមឃាត់ក្នុងការផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបែបនេះហាក់ដូចជាមានបំណងការពាររដ្ឋាភិបាល និងសមាជិកគណបក្សនយោបាយពីការរិះគន់នានា ជាជាងសម្រាប់ការពារផលប្រយោជន៍សង្គម។
បទបញ្ញត្តិដែលមានពាក្យមិនច្បាស់លាស់ ដាក់ទោសទណ្ឌចំពោះការ “ជេរប្រមាថ” ទៅលើគណបក្សនយោបាយ ឬបេក្ខជនគណបក្សនយោបាយ អាចទុកចន្លោះជាច្រើនសម្រាប់ឲ្យអាជ្ញាធរអាចបកស្រាយយ៉ាងទូលាយ ដើម្បីបង្រ្កាបដោយស្របច្បាប់ទៅលើសំឡេងប្រឆាំង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ គណ:កម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស (គណ:កម្មាធិការ) ជាអង្គភាពជំនាញឯករាជ្យ ដែលតាមដានការអនុវត្ត ក.អ.ស.ព.ន បានលើកឡើងថា នៅក្នុងបរិបទនៃការវែកញែកផ្នែកនយោបាយ ក.អ.ស.ព.ន ឲ្យតម្លៃខ្ពស់ទៅលើការបញ្ចេញមតិដោយគ្មានការហាមឃាត់ និងអះអាងថា បើគ្រាន់តែ “អង្គហេតុតិចតួចនៃការបញ្ចេញមតិ ត្រូវបានចាត់ទុកជាការជេរប្រមាថដល់បុគ្គលសាធារណ: នោះមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ក្នុងការកំណត់ការដាក់ទោសទណ្ឌនោះទេ...”។ គណ:កម្មាធិការក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា “បុគ្គលសាធារណ:ទាំងអស់ រួមទាំងអ្នកដែលមានអំណាចនយោបាយខ្ពស់បំផុត ដូចជាប្រមុខរដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលគឺជាកម្មវត្ថុសម្រាប់ការរិះគន់ និងប្រឆាំងផ្នែកនយោបាយដោយស្របច្បាប់”។ គណៈកម្មាធិការនេះនឹងធ្វើការត្រួតពិនិត្យពីការបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់កម្ពុជាចំពោះក.អ.ស.ព.ន នៅក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី១១៣ ក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខនេះ។
ការលើកឡើងពីវិធានការបែបនេះនឹងអាចប្រើសម្រាប់តែរារាំងការជជែកពិភាក្សាជាសាធារណ: កាត់បន្ថយសិទ្ធិចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងជីវភាពនយោបាយរបស់ជាតិ ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់តួនាទីស្របច្បាប់របស់សង្គមស៊ីវិលក្នុងការទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរសាធារណ:ទទួលខុសត្រូវប៉ុណ្ណោះ។
ការលើកឡើងពីវិធានការនេះធ្វើឡើងស្របពេលដែលនិទណ្ឌភាពកំពុងកើតមានឡើងជាបន្តបន្ទាប់ចំពោះការសម្លាប់ក្រុមបាតុករពីសំណាក់កងកម្លាំងសន្តិសុខក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ និងការចាប់ខ្លួនមានលក្ខណ:នយោបាយ សវនាការដោយអយុត្តិធម៌ និងការផ្ដន្ទាទោសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរមកលើសកម្មជន និងសមាជិកនៃគណបក្សប្រឆាំង។ ជំនួសឲ្យការបង្កើនការរឹតបន្តឹងបន្ថែមទៀតទៅលើសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ យើងខ្ញុំសូមទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលនិងថ្នាក់ដឹកនាំនៃគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីបញ្ចប់និទណ្ឌភាព ពង្រឹងឯករាជ្យភាពនៃប្រព័ន្ធតុលាការ និងធ្វើវិសោធនកម្មលើច្បាប់ផ្សេងៗដែលគំរាម និងរឹតបន្តឹងទៅលើសកម្មជនអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដូចជាច្បាប់ស្ដីពីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីធ្វើឲ្យច្បាប់នេះស្របទៅតាមស្ដង់ដារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទង៖
▪ លោក អាង ជាតិលោម នាយកប្រតិបត្តិ នៃអង្គការពន្លកខ្មែរ លេខទូរសព្ទ ០១២ ៥១៧ ៩៤៣
▪ លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាប្រតិបត្តិ នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លេខទូរសព្ទ ០១១ ៩៤៣ ២១៣
▪ លោក អៀង វុទ្ធី នាយកប្រត្តិបត្តិ នៃអង្គការសមធម៌កម្ពុជា លេខទូរសព្ទ ០១២ ៧៩១ ៧០០
▪ លោកស្រី ណារី ពីលូក នាយិកាប្រតិបត្តិ នៃសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ
▪ លេខទូរសព្ទ ០១២ ៨០៣ ៦៥០
▪ លោក នី ចរិយា ប្រធានផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងជំនួយផ្នែកច្បាប់ នៃសមាគមអាដហុក ការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជា លេខទូរសព្ទ ០១១ ២៧៤ ៩៥៩
▪ លោក ប៉ា ងួនទៀង នាយកប្រតិបត្តិ នៃមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ លេខទូរសព្ទ ០១២ ៥៩៨ ០៦៦
▪ លោក សៅ វណ្ណសី នាយកប្រតិបត្តិ នៃអង្គការគាំទ្រសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច លេខទូរសព្ទ ០១២ ៨១៣ ៧៤៤
▪ លោកស្រី សុខ បញ្ញា នាយិកាប្រតិបត្តិ នៃអង្គការបន្ទាយស្រី លេខទូរសព្ទ ០១២ ៧១៣ ៥៨០
▪ លោក សួន ប៊ុនស័ក្ក លេខាធិការប្រត្តិបត្តិ នៃគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តិកម្ម នៃអង្គការ~សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លេខទូរសព្ទ ០៩២ ៣៤៤ ៣៥៧
PDF៖ ទាញយកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាភាសាអង់គ្លេស - ទាញយកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាភាសាខ្មែរ
MP3៖ ស្តាប់សំឡេងជាភាសាខ្មែរ
- ចំណងជើង & មូលបទ
- សិទិ្ធបញ្ចេញមតិ និងចូលរួម
