ស្វែងរក
អត្ថបទ | គ្រួសារជនរងគ្រោះ និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ប្រារព្ធខួបលើកទី៦នៃអំពើហិង្សានៅផ្លូវវេងស្រេងថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០
នាព្រឹកនេះ មនុស្សប្រមាណជា៧០នាក់ រួមមានសកម្មជនដីធ្លី កម្មករ និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស បានជួបជុំគ្នានៅរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីប្រារព្ធខួបលើកទី៦នៃវាយប្រហារពីសំណាក់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទៅលើហ្វូងកម្មករដែលកំពុងធ្វើកូដកម្មនៅលើមហាវិថីវេងស្រេងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលបណ្ដាលឱ្យមានមនុស្ស៤នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ម្នាក់បាត់ខ្លួន និងរាប់សិបនាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស។
អ្នកចូលរួមបានរៀបចំពិធីតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនា និងជាការរំលឹកដល់ការស្លាប់របស់ជនរងគ្រោះ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (សង់ត្រាល់) ដោយមានការចូលរួមពីគ្រួសារជនរងគ្រោះដែលត្រូវបានបាញ់សម្លាប់ និងបាត់ខ្លួនផងដែរ។
ថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩
នារសៀលនេះ សហជីព កម្មករ និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ប្រមាណជា ១០០នាក់ បានជួបជុំគ្នា ដើម្បីប្រារព្ធពិធីរំលឹកខួប៥ឆ្នាំដែលកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបានបើកការបាញ់ប្រហារទៅលើកម្មករដែលកំពុងធ្វើកូដកម្មនៅលើផ្លូវវេងស្រេងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបណ្ដាលឱ្យមានអ្នកស្លាប់ចំនួន៤នាក់ ម្នាក់បាត់ខ្លួន និងរងរបួសរាប់សិបនាក់ផ្សេងទៀត។
ការរំលឹកខួបនៅថ្ងៃនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅសម្ព័ន្ធសមាគមនិងសហជីព “ផ្ទះសាមគ្គី” ដែលចូលរួមដោយកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ សហជីព និងក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ។ អ្នកទាំងនោះបានចូលរួមក្នុងពិធីសូត្រមន្តតាមបែបសាសនា និងការពិភាក្សាពីការតវ៉ាអំពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ក៏ដូចជាហេតុនៃអំពើហិង្សា។
ជនរងគ្រោះនៃអំពើហិង្សាបានស្នើសុំឱ្យមានការចាត់វិធានការនិងទំនួលខុសត្រូវចំពោះអ្នកបាត់បង់ជីវីត និងទម្លាក់ចោលបទចោទប្រឆាំងនឹងកម្មករនិងមេដឹកនាំសហជីពពាក់ព័ន្ធនឹងការតវ៉ានេះ។
ថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦
នៅព្រឹកនេះ សាលាឧទ្ធរណ៍ បានដំកល់សាលក្រមលើសំណុំរឿងរបស់កម្មករទាំង ១៣ នាក់ ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទហិង្សាដោយចេតនាដែលមានស្ថានទម្ងន់ទោស បំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិដោយចេតនាដោយមានស្ថានទម្ងន់ទោស រារាំងចរាចរណ៍សាធារណៈ និងបទប្រមាថ។ បទចោទប្រកាន់ពាក់ព័ន្ធនឹងការប៉ះទង្គិចយ៉ាងអាក្រក់រវាងកម្មករដែលបានធ្វើកូដកម្ម ជាមួយនិងកងចម្រុះជានគរបាលនិងយោធាជាច្រើន (អ្នកដែលបានបាញ់ និងសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិចណាស់ ៤នាក់ និងបណ្តាលឲ្យរងរបួសជាច្រើននាក់) នៅលើផ្លូវវេងស្រេង កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៤។
សវនាការឧទ្ធរណ៍ ដែលត្រូវបានចាប់ផ្តើមកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយមិនមានវត្តមានរបស់ជនជាប់ចោទ និងមេធាវីរបស់អ្នកទាំងនោះនោះទេ ដោយសារសំណើរបស់មេធាវីសុំពន្យារពេលសវនាការដើម្បីទុកពេលជូនដំណឹងដល់ជនជាប់ចោទ ត្រូវបានគេបដិសេធ។ ដើមចោទដែលជានគរបាលនិងកងរាជអាវុធហត្ថ បានអះអាងថាកងកម្លាំងរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋបានប្រើប្រាស់តែដំបងឈើ និងឧស្ម័នបង្ហូរទឹកភ្នែកប៉ុណ្ណោះនៅអំឡុងពេលបង្ក្រាបយ៉ាងហិង្សា ដែលផ្ទុយពីសាក្សីជាច្រើន និងខ្សែវីដេអូខ្លី ដែលបង្ហាញពីការប្រើប្រាស់អាវុធរបស់កងកម្លាំងទាំងនោះ។
សវនាការឧទ្ធរណ៍ លើសំណុំរឿងរបស់កម្មករ និងអ្នកការពារសិទិ្ធមនុស្ស ១០នាក់ ផ្សេងទៀត ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនអំឡុងពេលមានការប៉ះទង្គិចគ្នាកាលពីថ្ងៃទី២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ត្រូវបានពន្យារពេលដោយមិនកំណត់ពេល។ សវនាការដំបូងរបស់អ្នកទាំង ២៣នាក់ ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤ មិនបានគោរពនូវសិទិ្ធទទួលបានការជំនុំជម្រះក្តីដោយយុត្តិធម៌នោះទេ ហើយថែមទាំងខ្វះខាតនូវភាពមិនលំអៀងរបស់ចៅក្រមទៀតផង។ មិនមាននរណាម្នាក់ ត្រូវបានចាប់មកទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់មនុស្ស ៤នាក់ រងរបួសជាច្រើននាក់ និងអ្នកបាត់ខ្លួន ១នាក់ អំឡុងពេលមានអំពើហិង្សាដែលបង្កឡើងដោយអាជ្ញាធររដ្ឋរយៈពេលពីរថ្ងៃនោះទេ ដែលហិង្សានោះបានបញ្ចប់នូវរយៈពេលមួយនៃការតវ៉ាយ៉ាងធំរបស់កម្មកររោងចក្រ និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សជំទាស់។
ថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥
នាព្រឹកនេះ មនុស្សជាច្រើនរយនាក់ បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅទីតាំងដែលមានការបាញ់ប្រហារយ៉ាងអាក្រក់នៅលើផ្លូវ វេងស្រេង ដើម្បីរំលឹកពីការស្លាប់ និងបាត់ខ្លួន។ ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ និងអ្នកដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនដោយមិនត្រឹមត្រូវ បាននិយាយទៅកាន់ក្រុមមនុស្ស។ កងសន្តិសុខ រួមមានកងយោធាឆ័ត្រយោងលេខ ៧០ និង ៩០ បានដើរល្បាតនៅតំបន់នេះ ប៉ុន្តែមិនបានព្យាយាមរារាំងការជួបជុំឡើយ។
បន្ទាប់មក អ្នកគាំទ្របានដើរក្បួនទៅកាន់បុរីកីឡា ដើម្បីប្រារព្ធខួប បីឆ្នាំនៃការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំពីសហគមន៍បុរីកីឡា ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីដើរបានប្រមាណ ៣ គ.ម អ្នកទាំងនោះត្រូវបានរារាំងដោយកងយោធា និងនគរបាលបង្ក្រាបបាតុកម្ម ដែលបានទាញ រុញ និងវាយទៅលើអ្នកទាំងនោះ។ អ្នកដើរក្បួនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យបន្តដំណើរដោយយានយន្ត។
ថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥
មួយឆ្នាំ បន្ទាប់ពីអំពើហិង្សា ដែលប្រព្រឹត្តដោយអាជ្ញាធររដ្ឋ កាលពីដើម ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលបណ្តាលឲ្យមានការបាត់បង់ជីវិតបុរសយ៉ាងតិច ៤ រូប និងរាប់សិបនាក់ផ្សេងទៀត បានរងរបួសត្រូវសម្រាកនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ការបាត់ខ្លួនក្មេងប្រុសវ័យជំទង់ម្នាក់ និងការឃុំខ្លួនដោយមិនត្រឹមត្រូវមកលើកម្មករ សកម្មជន និងអ្នកដឹកនាំសហជីព ចំនួន ២៣ រូប។ យើងជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលមានហត្ថលេខានៅខាងក្រោមសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ សូមថ្កោលទោសទៅលើកង្វះនៃភាពរីកចម្រើននៃការស៊ើបអង្កេត លើការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទាំងនេះ និងការដាក់ទោសចំពោះអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសទាំងអស់នោះ។
ថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
យើងខ្ញុំ ដែលជាក្រុមសង្គមស៊ីវិលមានរាយនាមដូចខាងក្រោម សូមស្វាគមន៍ចំពោះសេចក្តីសម្រេចកាលពីព្រឹកមិញរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងការព្យួរទោសរបស់អ្នកទាំង ២៣នាក់ និងអនីតិជនចំនួន ២នាក់ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ និងថ្ងៃទី២ និងទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ហើយជាចុងក្រោយក៏បានដោះលែងអ្នកដែលនៅសល់ទាំង ២២នាក់ទៀត។ ក៏ប៉ុន្តែ យើងខ្ញុំមានការសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារអ្នកទាំង ២៥នាក់នោះត្រូវបានផ្តន្ទាទោស ហើយជនជាប់ចោទមួយចំនួនត្រូវបានពិន័យជាប្រាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរថែមទៀត ដោយយោងទៅលើអ្វីដែលអ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យបានឃើញពីដំណើរការជំនុំជម្រះប្រកបដោយកំហុសឆ្គង។
ថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
នាព្រឹកនេះ នៅទីបញ្ចប់ "អ្នកទាំង ២៣នាក់" និង "អ្នកត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ផ្លូវ វេង ស្រេង" ត្រូវបានដោះលែង។
អ្នកទាំង ២២នាក់ ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ត្រូវបានដោះលែងនាព្រឹកនេះ ម៉ោង ១១ ហើយបានដើរហែក្បួនមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញ រួមជាមួយអ្នកគាំទ្ររបស់អ្នកទាំងនោះប្រមាណ ៥០០ នាក់។ អ្នកទាំងនោះនឹងជួបជុំក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកទាំងនោះវិញ។
អ្នកដែលមិនត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំទាំងនោះ ត្រូវបានឃុំខ្លួនអស់រយៈពេល ១៤០ថ្ងៃ នៅក្នុងពន្ធនាគារ ម៣ និងម១។ សវនាការដ៏តានតឹងរបស់អ្នកទាំងនោះ ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ អស់រយៈពេល ៥ថ្ងៃ ដាច់ៗពីគ្នា នៅក្នុងខែមេសា និងឧសភា។
ថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
នាព្រឹកនេះ អ្នកទាំង ២៥នាក់ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២ និងទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ និងថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសលើបទល្មើសខុសៗគ្នា និងរយៈពេលជាប់ពន្ធនាគារខុសៗគ្នា ប៉ុន្តែទោសទាំងអស់ត្រូវបានព្យួរ។ លោក វន់ ពៅ (ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ) ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន ៤ ឆ្នាំកន្លះ លោក ថេង សាវឿន (អ្នកសម្របសម្រួលសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា) ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន ៤ឆ្នាំ លោក ច័ន្ទ ពុទ្ធិស័ក្ត (អ្នកដឹកនាំសហគមន៍បឹងកក់) ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសចំនួន ៤ឆ្នាំកន្លះ និងលោក សុគន្ធ សម្បត្តិពិសិដ្ឋ (បុគ្គលិកមណ្ឌលសម្រាប់សិទិ្ធកម្មករកម្ពុជា) ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន ៤ឆ្នាំកន្លះ។ មេធាវី កំពុងធ្វើការដើម្បីឲ្យមានការដោះលែងអ្នកទាំងនោះឲ្យបានកាន់តែឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
សវនាការនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបានចាប់ផ្តើមតាំងពីថ្ងៃទី២៥ ខែមេសា ហើយបន្តរយៈពេល៥ថ្ងៃដាច់ៗពីគ្នា ហើយដែលរួមមានករណីសំណុំរឿងមនុស្ស ១០នាក់ ដែលបានចាប់ខ្លួននៅរោងចក្រយ៉ាក់ ជីង បានមកដល់ទីបញ្ចប់នៅម៉ោងប្រហែល ៨ព្រឹក ថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា។ នៅគ្រប់ថ្ងៃនៃសវនាការ អ្នកគាំទ្រអ្នកទាំង ២៥នាក់ ត្រូវបានរារាំងពីការចូលទៅប្រមូលផ្តុំនៅមុខតុលាការ ដោយមានការបិទផ្លូវ និងវត្តមាននគរបាលជាច្រើន។
អ្នកទាំង ២៥នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនអំឡុងមានការបង្ក្រាបយ៉ាងហិង្សាមកលើកម្មករដែលតវ៉ា ពីសំណាក់អាជ្ញាធរជាច្រើន។ រហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ មិនទាន់មាននគរបាល ឬកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធណាម្នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងផ្តន្ទាទោសពីការប្រើប្រាស់អាវុធពិតមកលើប្រជាពលរដ្ឋស៊ីវិលដែលគ្មានអាវុធនោះទេ ដែលអំពើនោះបណ្តាលឲ្យមនុស្សយ៉ាងតិច ៤នាក់បានស្លាប់ និងរងរបួសចំនួន ៣៨នាក់ កាលពីថ្ងៃទី២ និងទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ហើយម្នាក់បានស្លាប់ និងរងរបួសចំនួន ៩នាក់ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣។
ថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
សវនាការកម្មករ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សទាំង ២៣នាក់នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបន្តមកដល់ថ្ងៃនេះ។ សវនាការអ្នកទាំង ២៣នាក់នេះបានឈានចូលដល់ថ្ងៃទី៥ ហើយនីតិវិធីសវនាការនឹងចាប់ផ្តើមនៅម៉ោង ៨ព្រឹកនេះ។
ថ្ងៃទី២១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
សវនាការកម្មករ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សទាំង ២៣នាក់នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបន្តមកដល់ថ្ងៃនេះ។ សវនាការអ្នកទាំង ២៣នាក់នេះបានឈានចូលដល់ថ្ងៃទី៤ ហើយនីតិវិធីសវនាការនឹងចាប់ផ្តើមនៅម៉ោង ៨ព្រឹកនេះ។
ថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
ក្នុងសវនាការថ្ងៃទី៣នៃ “ដោះលែងអ្នកទាំង ២៣នាក់” នាព្រឹកថ្ងៃស្អែក សវនាការនៃកម្មករ និងសកម្មជនសិទិ្ធមនុស្សទាំង ២៣នាក់ នឹងត្រូវបន្តនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ សវនាការបានឈានដល់ថ្ងៃទី៣ និងត្រូវចាប់ផ្តើមនៅវេលាម៉ោង ៨ព្រឹក។
ថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
នាព្រឹកនេះ តុលាការកំពូលបានប្រកាសសាលដីកាតម្កល់សេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៤ ដោយបដិសេធសំណើរនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការរបស់អ្នកការពារសិទិ្ធមនុស្ស និងកម្មករទាំង ២១នាក់ ក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ២៣នាក់ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែមករា។ មិនមានអ្នកណាម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ២១នាក់ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅស្តាប់សវនាការនាព្រឹកនេះ នោះទេ។
តុលាការកំពូលបានលើកមូលហេតុពីរយ៉ាងសម្រាប់ការបដិសេធរបស់ខ្លួន គឺ៖ ទីមួយ ការស៊ើបអង្កេតលើសំណុំរឿងនេះបិទបញ្ចប់ដោយចៅក្រមស៊ើបសួរ ហើយទីពីរ សវនាការទាំងនេះ កំពុងបន្តនៅសាលាដំបូង ហេតុដូច្នេះជនជាប់ចោទទាំងនោះ គួរតែរក្សាទុកនៅក្នុងពន្ធនាគារ ដើម្បីធានាឲ្យមានវត្តមាននៅពេលសវនាការ។
ប៉ុន្តែយោងតាមមាត្រា ៣០៧ នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ បានអនុញ្ញាតឲ្យជនជាប់ចោទស្នើសុំការអនុញ្ញាតឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន ក្នុងអំឡុងពេលនៃនីតិវិធីសវនាការរបស់អ្នកទាំងនោះ បន្ទាប់ពីនីតិវិធីស៊ើបសួរត្រូវបានបញ្ចប់ដោយចៅក្រមស៊ើបសួរ។
ថ្ងៃទី៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
សវនាការលើសកម្មជនសិទិ្ធមនុស្ស និងកម្មករទាំង ២៥ នាក់ នឹងត្រូវចាប់ផ្តើមនាថ្ងៃនេះ។ នាថ្ងៃទីមួយនៃអង្គសវនាការ កាលពីថ្ងៃទី២៥ ត្រូវបានបិទបញ្ចប់នៅពាក់កណ្តាលថ្ងៃរសៀល នៅពេលដែលកងឆ្មាំពន្ធនាគារបានមករំខាននីតិវិធី ដើម្បីបញ្ជូនជនជាប់ចោទ ដែលមិនត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំទាំងនោះត្រឡប់ទៅពន្ធនាគារព្រៃសវិញ។ អង្គសវនាការ នឹងត្រូវបន្តនាថ្ងៃស្អែក ម៉ោង ៨ ព្រឹក។
ថ្ងៃទី២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤
This morning the Supreme Court announced that it will not decide whether to release on bail 21 of the 23 rights defenders and workers arrested during labor protests in January until 8:00am on May 9.
On May 6, the trials of all 23 men arrested in January, along with two others arrested in November 2013, will resume at the Phnom Penh Municipal Court after judges abruptly delayed proceedings on April 25.
The 21 were previously denied bail by the Phnom Penh Appeal Court on February 11, 2014. Outside the court today, more than 60 monks, land activists, and NGOs gathered to show support. The 21 were not present for the hearing, and remain in CC1 prison.
ថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤
នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤៖ សវនាការរបស់អ្នកទាំង ២៣ នាក់ដែលបានត្រូវបានចាប់ខ្លួនកំឡុងពេលបង្រ្កាបរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើកូដកម្មកាលពីដើមខែមករា នឹងត្រូវប្រព្រឹត្តឡើងនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។ សវនាការសម្រាប់មនុស្សពីរនាក់ផ្សេងទៀតដែលបានចាប់ខ្លួនកំឡុងពេលប៉ះទង្គិចយ៉ាងហិង្សារវាងក្រុមកម្មករ និងកងកម្លាំងកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ក៏ត្រូវប្រព្រឹត្តឡើងនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញផងដែរ។ អង្គការ លីកាដូ និងធ្វើការផ្សាយព័ត៌មានផ្ទាល់នូវព្រឹត្តការណ៍ដែលកើតឡើងខាងក្នុង និងខាងក្រៅតុលាការ៖
ថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤
នាព្រឹកនេះ សកម្មជនសិទិ្ធមនុស្ស និងកម្មករទាំង ២១នាក់ ដែលបានជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារ ម៣ (មណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ៣) នៅខេត្តកំពង់ចាមចាប់តាំងពីមានការចាប់ខ្លួនអំឡុងពេលបាតុកម្មនៅក្នុងខែមករា ត្រូវបានបញ្ជូនមកឃុំខ្លួនរយៈពេលពីរយប់ នៅពន្ធនាគារ ម១ ឬព្រៃស (មណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ១) ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ការបង្ក្រាបរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ខែមករានោះ បណ្តាលឲ្យមនុស្សយ៉ាងតិចណាស់ ៤ នាក់បានស្លាប់។
អ្នកទាំង ២១ នាក់ និងបុរស ២ នាក់ ដែលត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំកាលពីពេលមុន នឹងត្រូវជំនុំជំរះនាថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ នេះ នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងសវនាការចំនួនបី ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ នាថ្ងៃដដែលនេះ សវនាការទីបួន នឹងត្រូវបានធ្វើចំពោះបុរសពីរនាក់ផ្សេងទៀត ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនអំឡុងពេលការបង្ក្រាបលើបាតុកម្មកម្មកររោងចក្រ SL កាលពីខែវិចិ្ឆកាឆ្នាំមុន ដែលនៅពេលនោះបណ្តាលឲ្យអាជីវករតាមផ្លូវម្នាក់ ត្រូវបានបាញ់សម្លាប់។ ម្នាក់ក្នុងចំណោមនាក់ទាំងពីរ បច្ចុប្បន្នកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នក្នុងពន្ធនាគារ ម១ រីឯម្នាក់ទៀត ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន។
លីកាដូ នឹងធ្វើការផ្សាយផ្ទាល់នូវសវនាការ ទាំងបួនដែលនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅថ្ងៃសុក្រនេះ ដោយធ្វើការចាប់ផ្តើមនាពេលរសៀលថ្ងៃស្អែក។
ថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤
នាព្រឹកនេះ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានបដិសេធសំណើសុំឲ្យដោះលែងនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការពីរផ្សេងគ្នា សម្រាប់លោក វន់ ពៅ និង សុគន្ធ សម្បត្តិពិសិទ្ធ ដោយសារតែអាជ្ញាធរពន្ធនាគារនៃមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី៣ មិនបានផ្តល់ឯកសារលំអិតពាក់ព័ន្ធទៅនឹងស្ថានភាពជម្ងឺរបស់អ្នកទាំងនេះទៅឲ្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ និងដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។
ពៅ និង ពិសិទ្ធ គឺស្ថិតនៅក្នុងចំណោមកម្មករ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សទាំង ២៣នាក់ដែលបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែមករា កន្លងមក។ នៅពេលដែលអ្នកគាំទ្របានធ្វើការជួបជុំគ្នានៅខាងក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កងរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់សារធារណៈបានធ្វើការរុញច្រានយ៉ាងខ្លាំងក្លាជាថ្មីម្តងទៀត ដើម្បីបំបែកការជួបជុំរបស់អ្នកទាំងនេះ។
ពិសិទ្ធត្រូវបានតុលាការបដិសេធសំណើរលក្ខខ័ណ្ឌពិសេស ក្នុងការស្នើសុំឲ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការដើម្បីទទួលបានការវះកាត់ដៃរបស់លោក។ លោកបានទទួលរងការវាយដំជាច្រើនពីសំណាក់កងរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ហើយបានបណ្តាលឲ្យដៃរបស់លោកបានបាក់កំឡុងពេលចាប់ខ្លួន។ ដោយសារតែពុំបានទទួលការព្យាបាលបានត្រឹមត្រូវ ដៃរបស់លោកទាមទារឲ្យមានការវះកាត់ជាបន្ទាន់។ លោក វន់ ពៅ ក៏ត្រូវបានតុលាការបដិសេធសំណើរឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការផងដែរ សំណើរលើកទីមួយរបស់គាត់ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៏បដិសេធនៅថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ហើយការបដិសេធសំណើររបស់លោកលើកទីពីរនៅថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា។
ថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤
ថ្ងៃនេះសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានប្រកាសថា ការស្នើសុំក្នុងលក្ខខ័ណ្ឌពិសេសរបស់ សុគន្ធ សម្បត្តិពិសិទ្ធិ មកពីមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីសិទ្ធិការងារ ក្នុងការដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការដើម្បីទទួលបានការវះកាត់ដៃនៅមន្ទីពេទ្យប្រទេសថៃ នឹងត្រូវបានសម្រេចនៅថ្ងៃទី៤ ខែមេសា។ ពិសិទ្ធបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែមករា ក្នុងចំណោមកម្មករ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សទាំង ២២នាក់ផ្សេងទៀត ហើយត្រូវបានឃុំខ្លួននៅក្នុងមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ៣ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក។ លោកត្រូវបានរងការវាយដំយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់កងសន្តិសុខ នៅកន្លែងចាប់ខ្លួន ហើយបានបណ្តាលឲ្យដៃរបស់លោកបាក់ ដែលជាមូលហេតុនាំឲ្យមានការទាមទារឲ្យមានការវះកាត់នៅពេលនេះ។
លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមឯករាជ្យប្រជាធិបតេយ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក ថេង សាវឿន អ្នកសម្របសម្រួលរបស់សម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា និងលោក ច័ន្ទ ពុទ្ធិស័ក្ក មេដឹកនាំសហគមន៍បឹងកក់ និងកម្មករប្រាំមួយនាក់ផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី២ ខែមករា និងត្រូវបានជំនុំជម្រះនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ វេលាម៉ោង ៨ព្រឹក ថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា។ នៅពេលជាមួយគ្នានេះដែរ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនឹងបើកអង្គជំនុំជម្រះពីរផ្សេងគ្នាសម្រាប់អ្នកដែលបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា។ សវនាការមួយសម្រាប់សំណុំរឿង ជា សារ៉ាត់ យន់ សុខជា និង ប៊ូ សារិទ្ធ ខណៈពេលដែលសវនាការ ទី៣ សម្រាប់អ្នកដែលសេសសល់ ១០នាក់ក្នុងចំណោម ២៣នាក់ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែមករា កន្លងមក។
២នាក់ក្នុងចំណោម ២៣នាក់នោះ គឺ យន់ សុខជា និង ប៊ូ សារិទ្ធ ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការ កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ។ ថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ អ្នកទាំង ២១នាក់ផ្សេងទៀតត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍បដិសេធការដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន ហើយនៅតែបន្តឃុំខ្លួនក្នុងមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ៣។ លោក វន់ ពៅ ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍បដិសេធការស្នើសុំឲ្យនៅក្រៅ ឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការជាថ្មីម្តងទៀតនៅថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា។
ថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤
នាព្រឹកនេះ សកម្មជនដីធ្លី និងសហគមន៍ប្រហែល ១០០ នាក់ មកពីតំបន់បឹងកក់ បុរីកីឡា និងថ្មគោល ហើយនិងព្រះសង្ឃចំនួន ៣ អង្គ បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅមុខក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីធ្វើពិធីបួងសួង និងស្នើសុំឲ្យមានការដោះលែងអ្នកទាំង ២៣នាក់ រួមមានអ្នកការពារសិទិ្ធមនុស្ស និងកម្មករ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីខែមករា។ អ្នកទាំងនោះ ក៏កំពុងទាមទារយុត្តិធម៌សម្រាប់អ្នកដែលបានស្លាប់ និងរបួសអំឡុងពេលព្រឹត្តិការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នាផងដែរ។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះ ត្រូវបានរារាំង ដោយមិនឲ្យប្រមូលផ្តុំគ្នានៅមុខវត្តឧណ្ណាលោម ហើយពិធីត្រូវបានប្តូរទៅធ្វើនៅមុខក្រសួងយុត្តិធម៌ តុលាការកំពូល និងព្រះបរមរាជាវាំង មុនពេលត្រឡប់មកមុខតុលាការកំពូលដើម្បីបន្តការបួងសួង និងច្រៀងចម្រៀង។ លោក ច័ន្ទ ពុទ្ធិស័ក្តិ អ្នកដឹកនាំសហគមន៍មកពីតំបន់បឹងកក់ ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ២១ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ។
ថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤
នៅល្ងាចនេះ លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ (IDEA) ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍បដិសេធសំណើរសុំនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន នៅខណៈដែលអ្នកគាំទ្ររបស់លោកចំនួនប្រមាណ ៣០០ នាក់ កំពុងប្រមូលផ្តុំគ្នានៅមុខសាលាឧទ្ធរណ៍ ដើម្បីអំពាវនាវសុំឲ្យមានការដោះលែងរូបលោក។
ពៅ ដែលមិនមានវត្តមានក្នុងបន្ទប់សវនាការ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាមួយមនុស្សចំនួន ២១នាក់ ផ្សេងទៀត រួមទាំងអ្នកការពារសិទិ្ធមនុស្ស និងកម្មករមួយចំនួន ក្នុងអំឡុងពេលនៃការបង្ក្រាបយ៉ាងហិង្សាមកលើក្រុមបាតុករដែលជាកម្មកររោងចក្រកាលពីថ្ងៃទី២ និងទី៣ ខែមករា។ ពៅ ត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ម៣ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក។ ពីរនាក់ក្នុងចំនោមអ្នកទាំង ២៣ គឺលោក យន់ សុខជា និងប៊ូ សារិទិ្ធ ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ។ នៅថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ អ្នកទាំង ២១ ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍បដិសេធសំណើរសុំនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន ហើយត្រូវបន្តឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ ម៣។
យោងតាមតុលាការ ប្រាក់ធានានៅក្រៅឃុំរបស់ វន់ ពៅ ចំនួន ៥ លានរៀល មិនត្រូវបានពិចារណា ដោយមានបទចោទចំនួនពីរត្រូវបានដាក់លើរូបលោក ដោយករណីរបស់លោក ត្រូវបានបញ្ចប់ការស៊ើបសួរ និងរង់ចាំបញ្ជូនទៅតុលាការសម្រាប់ការបើកសវនាការ ហើយនិងដើម្បីធានាថា ពៅ នឹងមានវត្តមាននៅក្នុងសវនាការ។ កាលបរិច្ឆេទនៃសវនាការរបស់លោក មិនទាន់ត្រូវបានកំណត់នៅឡើយទេ។