គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងបញ្ហាបំណុល
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ | ការមានគំនិតរួមគ្នា និងការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ របស់ភាគីទាំងពីរ ឆ្ពោះទៅកាន់ជំហានបន្ទាប់នៃដំណើរការដោះស្រាយបណ្តឹង របស់ស្ថាប័នទទួលពាក្យបណ្តឹងថ្នាក់ជាតិនៃប្រទេសហូឡង់ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាបំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤
ចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ អ្នកតំណាងមកពីក្រុមហ៊ុន Ecumenical Development Cooperative Society U.A. ឬ Oikocredit ដែលជាអ្នកវិនិយោគឱ្យមានភាពប្រសើរឡើងក្នុងសង្គម និងអ្នកតំណាងមកពីអង្គការសិទិ្ធមនុស្សចំនួនបី ដែលរួមមានសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទិ្ធមនុស្ស លីកាដូ អង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងអង្គការ FIAN អាឡឺម៉ង់ បានមកជួប ដើម្បីសន្ទនាគ្នា ។ កិច្ចសន្ទនាគ្នានេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃដំណើរការដោះស្រាយបណ្តឹង របស់ស្ថាប័នទទួលពាក្យបណ្តឹងថ្នាក់ជាតិនៃប្រទេសហូឡង់ (NCP) សម្រាប់ការធ្វើធុរកិច្ចប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ ដែលបណ្តឹងនេះត្រូវបានដាក់ដោយអង្គការសិទិ្ធមនុស្សទាំងបីខាងលើ ពាក់ព័ន្ធនឹងផលប៉ះពាល់ដែលសាធារណជនអះអាងថាមានភាពអវិជ្ជមានទៅលើអ្នកខ្ចីប្រាក់ជាច្រើននាក់ ។ ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានទាំងនេះ គឺបង្កឡើងដោយកម្ចីខ្នាតតូច ឬមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។
អំឡុងពេលជួបជជែកគ្នានេះ ភាគីទាំងអស់បានរកឃើញនូវគំនិតរួមគ្នា និងបានបង្ហាញនូវការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ ក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលបានខ្ចីប្រាក់ ។ អំឡុងពេលជួបគ្នានោះដែរ ភាគីទាំងពីរក៏បានទទួលស្គាល់ថា មានបញ្ហាជាច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយជាបន្ទាន់នៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ។ ភាគីទាំងពីរក៏បានរកឃើញ និងធ្វើការប្តេជ្ញាចិត្ត បន្តទៅជំហានបន្ទាប់ ដើម្បីឆ្ពោះទៅរកលទ្ធផលជាវិជ្ជមាននៃកិច្ចសន្ទនានេះ ។
ស្ថាប័នទទួលពាក្យបណ្តឹងថ្នាក់ជាតិនៃប្រទេសហូឡង់ (NCP) សូមសសើរដល់ភាគីទាំងពីរ ដែលបានចូលរួមប្រកបដោយសុចរិតភាពនៅក្នុងដំណើរការដោះស្រាយបណ្តឹងនេះ ៕
ថ្ងៃទី១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣
ស្ថាប័នទទួលពាក្យបណ្តឹងថ្នាក់ជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសហូឡង់ សម្រាប់ការទទួលខុសត្រូវសកម្មភាពអាជីវកម្ម (ស្ថាប័នទទួលពាក្យបណ្តឹងថ្នាក់ជាតិហូឡង់) បានទទួលយក និងដំណើរការឆ្ពោះទៅមុខនៃពាក្យបណ្ដឹងមួយ ពាក់ព័ន្ធនឹងការចោទប្រកាន់ ក្រុមហ៊ុន Oikocredit ដែលជាអ្នកវិនិយោគសង្គមអន្តរជាតិ មានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសហូឡង់ ថាបានរួមចំណែកធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់នៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នៅកម្ពុជា ។
ពាក្យបណ្ដឹងនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីមានភស្តុតាងជាសាធារណៈយ៉ាងទូលំទូលាយ ស្ដីពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន និងជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នៅកម្ពុជា ក្នុងនោះមានរបាយការណ៍នៃការរំលោភបំពាន ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូច ដែលទទួលបានមូលនិធិហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ពីក្រុមហ៊ុន Oikocredit ។ បណ្ដឹងនេះ បានចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុន Oikocredit ថាបានដឹងពីរបាយការណ៍នៃការផ្ដល់កម្ចីបែបកេងប្រវ័ញ្ច ការអនុវត្តការប្រមូលឥណទានដោយបង្ខិតបង្ខំ និងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀត ក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា យ៉ាងហោចណាស់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មក ប៉ុន្តែនៅតែបន្ត និងបង្កើនការវិនិយោគរបស់ខ្លួនកាន់តែច្រើនទៀត ក្នុងឆ្នាំ២០២២ ។
ថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣
នាថ្ងៃនេះ អង្គការលីកាដូ សូមណែនាំយន្តការមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលចង់ដាក់ពាក្យបណ្ដឹងអំពីការរំលោភបំពាន និងកេងប្រវ័ញ្ច ពីសំណាក់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឬធនាគារ ។
ពាក្យបណ្ដឹងនេះ អាចដាក់ដោយបុគ្គលណាម្នាក់ ដែលរងផលប៉ះពាល់ និងជួបការរំលោភបំពាន នៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ។ ការរំលោភបំពានទាំងនោះ មានដូចជា ការលក់ដីដោយបង្ខំ ពលកម្មកុមារ ចំណាកស្រុកខុសច្បាប់ ភាពអត់ឃ្លាន ការគំរាមកំហែង និងការបង្ខិតបង្ខំ ព្រមទាំងផលប៉ះពាល់ផ្សេងទៀត ។
ថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣
នាថ្ងៃនេះ អង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងអង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ ចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយស្ដីពី ហានិភ័យនៃបំណុល៖ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបែបបរិមាណនៃអ្នកជាប់ជំពាក់កម្ចីខ្នាតតូច នៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ ។ របាយការណ៍នេះ បង្ហាញពីការរកឃើញនៅក្នុងការស្ទង់មតិមួយទៅលើប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៧១៧ខ្នងផ្ទះ ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ បង្ហាញថា ការរីករាលដាលនៃភាពជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលប់ បាននាំឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើន រួមមានភាពអត់ឃ្លាន ពលកម្មកុមារ និងការលក់ដីដោយបង្ខំជាដើម នៅទូទាំងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ។ អ្នកខ្ចីប្រាក់ កំពុងធ្វើការលះបង់ដោយមិនសមស្របជាច្រើន ដើម្បីបង់សងកម្ចីដែលតម្រូវឱ្យដាក់ធានានូវប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដ៏ច្រើនលើសលប់ ហើយជារឿយៗ វាតែងតែលើសពីប្រាក់ចំណូល និងសមត្ថភាពរបស់អ្នកខ្ចី ក្នុងការបង់សង ។
ថ្ងៃទី២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣
ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ (ស៊ីអេអូ) នៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (អាយអេហ្វស៊ី) នឹងបើកការស៊ើបអង្កេតអំពីអនុលោមភាពនៃស្ថាប័នផ្ដល់កម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុចំនួន ៦ នៅកម្ពុជា និងអន្តរការីចំនួន ៤ ពាក់ព័ន្ធនឹងផលប៉ះពាល់ដែលបណ្ដាលមកពីបំណុលវ័ណ្ណក និងការផ្ដល់កម្ចីបែបកេងប្រវ័ញ្ច ។
ការស៊ើបអង្កេតរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ ត្រូវបានប្រកាសលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ប៉ុន្តែត្រូវបានពន្យារពេលបន្ទាប់ពីគណៈគ្រប់គ្រងនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ បានស្នើឱ្យក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់ខ្លួនធ្វើការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញលើសេចក្ដីសម្រេចរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ ។ នេះគឺជាសំណើដំបូងបង្អស់របស់ស្ថាប័ននេះ ក្នុងការប្រើប្រាស់វិសោធនកម្មគោលនយោបាយនៃការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ នៅឆ្នាំ២០២១ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញក្នុងកម្រិតហេតុផលបច្ចេកទេស ដែលមានលក្ខណៈតូចចង្អៀតតែប៉ុណ្ណោះ ។ ក្រោយមក សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ បានដកសំណើសុំត្រួតពិនិត្យរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃការត្រួតពិនិត្យនេះ ដោយមិនបានពន្យល់ហេតុផលអ្វីនោះទេ ។ ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ បានកត់សម្គាល់ថា គោលនយោបាយមួយ ទាមទារឱ្យមាន “សំណើ” ត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ ប៉ុន្តែក៏បានលើកឡើងថា ការសម្រេចចេញផ្សាយជាសាធារណៈនូវការដកសំណើ ឬយ៉ាងណា គឺនៅមិនទាន់សម្រេចនៅឡើយទេ ។
របាយការណ៍វាយតម្លៃពីអនុលោមភាពរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ បានកំណត់ថាដំណើរការស៊ើបអង្កេតគឺមានភាពចាំបាច់ ។ នៅក្នុងរបាយការណ៍នេះដែរ ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ បានអះអាងថា ខ្លួនបានរកឃើញសូចនាករជាបឋមមួយចំនួននៃផលប៉ះពាល់ និងលើកឡើងថា សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិប្រហែលជាមិនបានគោរពតាមគោលការណ៍របស់ខ្លួនឡើយ ។ របាយការណ៍នេះបានកត់សម្គាល់ថា ផលប៉ះពាល់ទាំងនោះគឺអាចជឿទុកចិត្តបានថា អាចមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការមិនអនុវត្តអនុលោមភាពរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ។
ថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (អាយអេហ្វស៊ី) ផ្តល់ពេលវេលាឱ្យខ្លួនឯងបន្ថែមទៀត ដើម្បីត្រួតពិនិត្យលើសេចក្ដីសម្រេច ដែលធ្វើឡើងដោយយន្តការគណនេយ្យភាពឯករាជ្យរបស់ខ្លួន ដើម្បីបើកការស៊ើបអង្កេត ចំពោះការវិនិយោគរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ នៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ។ ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល មានពេលរហូតដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីតម្កល់ ឬបដិសេធចោលនូវការសម្រេចចិត្តក្នុងការស៊ើបអង្កេតមួយនេះ ។
សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ គឺជាសមាជិកនៃធនាគារពិភពលោក ដែលបានធ្វើការវិនិយោគគួរឱ្យកត់សម្គាល់ជាច្រើន នៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ។ ក្រោយពីមានពាក្យបណ្ដឹងដាក់ទៅ ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ (ស៊ីអេអូ) ដែលជាយន្តការគណនេយ្យភាពឯករាជ្យមួយនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ដោយបានបំពេញរួចរាល់ក្នុងចំណោមដំណាក់កាលផ្សេងទៀត ការិយាល័យនេះបានធ្វើការត្រួតពិនិត្យអស់រយៈពេល ៧ខែមកហើយ ព្រមទាំងបានសន្និដ្ឋានថា ការស៊ើបអង្កេតគឺសមហេតុផល នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ។ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ គណៈគ្រប់គ្រងនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ បានស្នើក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធ្វើការត្រួតពិនិត្យលើការសម្រេចចិត្តរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ ដែលការប្រើប្រាស់វិសោធនកម្មគោលនយោបាយនៃការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ នៅឆ្នាំ២០២១នេះ មិនធ្លាប់កើតមានពីមុនមកនោះទេ ។
ភាគីពាក់ព័ន្ធចំនួន ២៤ស្ថាប័ន រួមទាំងអង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស (លីកាដូ) បានធ្វើលិខិតរួមមួយដាក់ជូនទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះ នៅថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ បង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភអំពីសំណើរបស់គណៈគ្រប់គ្រងនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ សម្រាប់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធ្វើការត្រួតពិនិត្យ ។ លិខិតមួយនេះ បានរំលឹកទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលអំពីគោលនយោបាយរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ កម្រិតព្រំដែនចំពោះការត្រួតពិនិត្យដែលមានលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យបច្ចេកទេសតូចចង្អៀតរបស់ពួកគេ ហើយករណីនេះ ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលត្រូវបានហាមឃាត់យ៉ាងជាក់លាក់ពីការធ្វើការវិនិច្ឆ័យលើភាពសមហេតុផល នៃពាក្យបណ្តឹង ។
ថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣
ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ(ស៊ីអេអូ) នៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (អាយអេហ្វស៊ី) បានកំណត់ថា ការស៊ើបអង្កេតលើភាពអនុលោម ត្រូវបានអនុញ្ញាត ដើម្បីជាការឆ្លើយតបទៅនឹងពាក្យបណ្តឹង អំពី ការវិនិយោគរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ជាមួយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ចំនួន ៦ស្ថាប័ន នៅកម្ពុជា ក៏ដូចជា មូលនិធិនិងវិនិយោគិនចំនួន៤ ដែលបានរួមចំណែកធ្វើឱ្យការខូចខាតអន្តរាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាអ្នកខ្ចីប្រាក់ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ក្នុងដំណើរការដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ផ្នែកគ្រប់គ្រងនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ បានស្នើឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញដោយក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ចំពោះ សេចក្តីសម្រេចរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ ដែលការស្នើនេះអាចនាំឱ្យពន្យារពេល ឬបញ្ចប់ដំណើរការស៊ើបអង្កេតភាពអនុលោម ។
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល មានរយ:ពេល ១០ថ្ងៃ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យមើលសំណើនេះ ។ ដំណើរការនេះអាចអនុញ្ញាតឱ្យការស៊ើបអង្កេតភាពអនុលោម បន្តទៅមុខ ផ្លាស់ប្តូរសេចក្តីសម្រេចរបស់ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សា ដោះស្រាយវិវាទ ឬក៏ផ្តល់ឱ្យក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនូវពេលវេលាបន្ថែមដើម្បីត្រួតពិនិត្យសំណើ ។
ថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២
នាថ្ងៃនេះ អង្គការសិទិ្ធមនុស្សចំនួនបីស្ថាប័ន បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅកាន់ ស្ថាប័នទទួលពាក្យបណ្តឹងថ្នាក់ជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសហូឡង់សម្រាប់ការទទួលខុសត្រូវសកម្មភាពអាជីវកម្ម (National Contact Point for Responsible Business Conduct) ដោយចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុន អយកូក្រេឌីត (Oikocredit) ដែលជាវិនិយោគិនសង្គមជាសកល ថាបានបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តវិធានការត្រួតពិនិត្យឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងធ្វើការវិនិយោគដែលផ្តល់ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន នៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ ទោះជាមានភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់ៗពីផលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ ពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគទាំងនោះក៏ដោយ ។
ក្រុមហ៊ុន Oikocredit បានវិនិយោគយ៉ាងធំ និងបង្កើនការវិនិយោគទៅលើគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ រហូតមកដល់ឆ្នាំ ២០២២ នេះ នៅពេលដែលមានភស្តុតាងជាច្រើនដែលបង្ហាញពីការជាប់ជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលប់ និងផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានផ្នែកសង្គម តាមការចេញផ្សាយរបាយការណ៍ដោយអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក អ្នកសារព័ត៌មាន អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលអន្តរជាតិនានា និងរួមទាំងក្រុមហ៊ុន Oikocredit ខ្លួនឯងផ្ទាល់ ។ ទោះបីជាមានភស្តុតាងជាច្រើនក្តី ក៏ក្រុមហ៊ុន Oikocredit នៅតែបង្កើនការវិនិយោគរបស់ខ្លួននៅក្នុងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ដោយកើនឡើងពី ៥០លានអឺរ៉ូ នៅឆ្នាំ ២០១៧ ទៅដល់ជាង ៦៧លានអឺរ៉ូ គិតត្រឹមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នេះ ដែលការវិនិយោគនេះ ធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជា ក្លាយជាប្រទេសដែលទទួលបានការវិនិយោគធំទីពីររបស់ក្រុមហ៊ុន Oikocredit ។
ថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២
យើងខ្ញុំ ជាអង្គការសង្គមស៊ីវិលមានរាយនាមដូចខាងក្រោមនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអឺរ៉ុប សូមសម្ដែងការសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការអនុម័តទឹកប្រាក់ ១៧៥ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិករបស់ធនាគារវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី (AIIB) ទោះបីជាមានការរាយការណ៍ជាសាធារណៈយ៉ាងទូលំទូលាយជាច្រើនឆ្នាំ អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងវិស័យនេះ ។
ធនាគារ AIIB ដែលជាធនាគារវិនិយោគពហុភាគី ជាមួយសមាជិកចំនួន ១០៥ រួមមានអាឡឺម៉ង់ផងដែរ ដែលកាន់កាប់ភាគហ៊ុនសំខាន់ៗមួយចំនួន បានសម្រេចចិត្តចាប់ផ្ដើមផ្ដល់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុទៅស្ថាប័នផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូចនៅកម្ពុជាចំនួនពីរនៅក្នុងខែតែមួយ ខណៈដែលការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សាដោះស្រាយវិវាទនៃសាជីវកម្មអន្តរជាតិ បានទទួលបណ្ដឹងមួយ ដែលកំពុងចោទប្រកាន់លើការវិនិយោគរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនៅក្នុងស្ថាប័នផ្ដល់កម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងពីរ និងស្ថាប័នផ្សេងទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងការអនុវត្តការប្រមូលកម្ចីបែបកេងប្រវ័ញ្ច និងរំលោភបំពាន ។
ថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២
ពាក្យបណ្ដឹងមួយទៅលើ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារនៅកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នទទួលបានជំនួយពីសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (IFC) នឹងត្រូវឈានដល់ដំណាក់កាលនៃការអនុលោមទៅតាមច្បាប់ ដែលជាជំហានមានសារៈសំខាន់ ឆ្ពោះទៅកាន់ការស៊ើបអង្កេតដ៏ចាំបាច់មួយ ចំពោះការរំលោភបំពានជាច្រើនឆ្នាំទៅលើស្ដង់ដារអនុវត្តរបស់សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ពីសំណាក់ស្ថាប័នផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូចនៅកម្ពុជា ។
ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សាដោះស្រាយវិវាទ (CAO) នៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ទើបបានចេញផ្សាយជាសាធារណៈថា ពាក្យបណ្ដឹងដែល អង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ និងអង្គការសមធម៌កម្ពុជា បានដាក់ជូន កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២នេះ ក្នុងនាមប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអ្នកខ្ចីប្រាក់ នឹងត្រូវឈានដល់ការត្រួតពិនិត្យអនុលោមភាព ក្រោយពីមានការសម្រេចពីម្ចាស់បណ្ដឹង ក៏ដូចជាក្រោយពេលដែលម្ចាស់បណ្ដឹង និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងទៀត មិនបានឈានដល់ការឯកភាពគ្នា ក្នុងការដោះស្រាយវិវាទនេះ ។
ថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២
ការសិក្សាមួយ ដែលផ្ដល់គាំទ្រដោយ ក្រសួងសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់សម្រាប់សហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ (BMZ) បានផ្ដល់ភស្តុតាងបន្ថែមទៀតនៃការរីករាលដាលបញ្ហាជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលប់នៅកម្ពុជា ដែលនាំឱ្យមានការលក់ដីដោយបង្ខំជាច្រើនករណី ពោលក្នុងកម្រិតមួយ “ខ្ពស់ខ្លាំង” និង “មិនអាចទទួលយកបាន” ។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាបង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង ១៦៧.០០០ នាក់ បាននិងកំពុងលក់ដី ដើម្បីបង់សងកម្ចីឥណទានក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយ ។ អង្គការហ្វ៊ីអាន (FIAN) ក៏ដូចជា អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនៅកម្ពុជាគឺ អង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ និងអង្គការសមធម៌កម្ពុជា សូមអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ និងម្ចាស់ជំនួយផ្សេងទៀតនៃវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឱ្យគោរពការទទួលខុសត្រូវរបស់ពួកគេ និងចាត់វិធានការជាក់លាក់ និងជាបន្ទាន់ ដើម្បីដោះស្រាយស្ថានភាពដែលមិនអាចប្រកែកបាននេះ ។
ថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២
ការិយាល័យភាពអនុលោម ទីប្រឹក្សាដោះស្រាយវិវាទនៃសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិបានទទួលពាក្យបណ្ដឹង និងបន្តដំណើរការពិនិត្យមើលបណ្តឹងចោទប្រកាន់អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការរំលោភលើបទដ្ឋានអនុវត្តស្តង់ដារ របស់ សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ដែលប្រព្រឹត្តដោយ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ ចំនួនប្រាំមួយ ដែលផ្តល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។
បណ្ដឹងនេះត្រូវបានដាក់ក្នុងនាមជាអ្នកខ្ចីប្រាក់ដែលរងផលប៉ះពាល់ តំណាងដោយអង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ ។ បណ្ដឹងនេះរៀបរាប់លម្អិតអំពីរបៀបដែល សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ បរាជ័យក្នុងការបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ដើម្បីចាត់វិធានការចាំបាច់ទាំងអស់ដោយហ្មត់ចត់ និងត្រួតពិនិត្យគម្រោងនានា ដើម្បីធានាបាននូវការអនុលោមតាមបទដ្ឋានអនុវត្តស្តង់ដារ ។ ជាលទ្ធផល ការខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបណ្តាលមកពីការវិនិយោគទុន និងកម្ចីឥណទានរបស់ សាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ នៅក្នុងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនិងធនាគារ ចំនួនប្រាំមួយ ដែលផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូចនៅក្នុងប្រទេសដូចជា ធនាគារអេស៊ីលីដា ធនាគារហត្ថា ធនាគារស្ថាបនា គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រឹត គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអិលអូអិលស៊ី និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុប្រាសាក់ ដែលរួមគ្នាកាន់កាប់ប្រមាណជា ៧៥ភាគរយ នៃកម្ចីឥទានខ្នាតតូចនៅក្នុងប្រទេសទាំងមូល ។
ថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១
នេះជា សំឡេង និងរឿងរ៉ាវរបស់ប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍ ដែលកំពុងប្រឈមនឹងផលវិបាកនៃបំណុលឥណទានខ្នាតតូច ក៏ដូចជាការរំលោភយកដីធ្លីរបស់ពួកគេ ។ ផលវិបាកនៃបំណុលឥណទានខ្នាតតូចទាំងនោះរួមមាន ការលក់ដីដោយបង្ខំ ពលកម្មកុមារ ចំណាកស្រុក ភាពអត់ឃ្លាន និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនទៀត ដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍រួមស្ដីពី “សិទ្ធិទទួលបានការអនុគ្រោះ៖ សំឡេងសហគមន៍ដីធ្លីជាប់ជំពាក់បំណុល” ។
ថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១
សិទ្ធិទទួលបានការអនុគ្រោះ គឺជាការស្នើសុំឱ្យចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ពីសំណាក់អ្នកផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូច ទាំងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ ក៏ដូចជាអ្នកវិនិយោគទុនអន្តរជាតិ ដែលរួមមានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋ នៅសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីស៊ើបអង្កេតទៅលើទំហំនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងផ្ដល់ការអនុគ្រោះចំពោះអ្នកខ្ចីប្រាក់ដែលបានរងគ្រោះដោយការផ្ដល់កម្ចី និងការប្រមូលឥណទានបែបកេងចំណេញ ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងខេត្តចំនួន ៨ ដោយកម្រងព័ត៌មានសហគមន៍នីមួយៗ មានបង្ហាញព័ត៌មានអំពីការបង្កើតសហគមន៍ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងវិវាទដីធ្លី និងការគំរាមកំហែងចំពោះសុវត្ថិភាពកម្មសិទ្ធិដីធ្លី និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សផ្សេងទៀត ដែលបង្កឡើងដោយភាពជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលុប ។
គេហទំព័របង្ហាញពីផ្នែកសំខាន់ៗនៃកម្រងព័ត៌មានសហគមន៍ចំនួន១៤ ខណៈដែលរបាយការណ៍ជាទម្រង់ PDF បង្ហាញព័ត៌មានលម្អិតជាង ក៏ដូចជាព័ត៌មានបន្ថែមអំពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ ។
ថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១
សិទ្ធិទទួលបានការអនុគ្រោះ គឺជាការស្នើសុំឱ្យចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ពីសំណាក់អ្នកផ្ដល់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូច ទាំងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ ក៏ដូចជាអ្នកវិនិយោគទុនអន្តរជាតិ ដែលរួមមានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋ នៅសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីស៊ើបអង្កេតទៅលើទំហំនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងផ្ដល់ការអនុគ្រោះចំពោះអ្នកខ្ចីប្រាក់ដែលបានរងគ្រោះដោយការផ្ដល់កម្ចី និងការប្រមូលឥណទានបែបកេងចំណេញ ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងខេត្តចំនួន ៨ ដោយកម្រងព័ត៌មានសហគមន៍នីមួយៗ មានបង្ហាញព័ត៌មានអំពីការបង្កើតសហគមន៍ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងវិវាទដីធ្លី និងការគំរាមកំហែងចំពោះសុវត្ថិភាពកម្មសិទ្ធិដីធ្លី និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សផ្សេងទៀត ដែលបង្កឡើងដោយភាពជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលុប ។
គេហទំព័របង្ហាញពីផ្នែកសំខាន់ៗនៃកម្រងព័ត៌មានសហគមន៍ចំនួន១៤ ខណៈដែលរបាយការណ៍ជាទម្រង់ PDF បង្ហាញព័ត៌មានលម្អិតជាង ក៏ដូចជាព័ត៌មានបន្ថែមអំពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ ។
ថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១
ការយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិរបស់អ្នកក្នុងនាមជាកូនបំណុល គឺមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ។ សូមមេីលវីដេអូខាងក្រោមនេះ ដេីម្បីឈ្វេងយល់ឱ្យបានច្បាស់អំពីផលវិបាក ក៏ដូចជាឥរិយាបថមិនសមរម្យ និងមិនត្រឹមត្រូវ ដែលកេីតចេញពីមន្រ្តីឥណទានមួយចំនួនក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចីខ្នាតតូច នៅកម្ពុជា ។
ថ្ងៃទី៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១
យើងខ្ញុំ ជាក្រុមសង្គមស៊ីវិលមានរាយនាមដូចខាងក្រោម សូមស្នើសុំឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ដាក់ចេញជាវិធានការណែនាំដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារទាំងអស់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីផ្អាកការបង់សងប្រាក់កម្ចី និងការប្រាក់បង្គរទាំងអស់ សម្រាប់រយៈពេលយ៉ាងតិច ៣ខែ ដើម្បីផ្ដល់ឱ្យអ្នកខ្ចីប្រាក់នូវឱកាសក្នុងការស្នាក់នៅផ្ទះ និងរក្សាសុវត្ថិភាព អំឡុងពេលផ្ទុះឡើងនៃវីរុសកូវីដ ១៩ ដែលពួកគេមិនគួរត្រូវភ័យខ្លាចក្នុងការបាត់បង់ដីធ្លី ឬ ផ្ទះសម្បែង ប្រសិនបើពួកគេគ្មានលទ្ធភាពសងប្រាក់វិញទេនោះ ។
ថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០
យើងខ្ញុំបានអាន លិខិតចំហររបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា ដែលបានផ្សព្វផ្សាយនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា កាលពីយប់ថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០នេះ និងបានជម្រាបជូនមកអង្គការ និងសហជីពយើងខ្ញុំ ទាំង៤ស្ថាប័ន ។
ជាជំហររួមយើងខ្ញុំ សូមបដិសេធសំណើរបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា ក្នុងការកែប្រែទៅលើរបាយការណ៍ទាំង៣ ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចីឥណទានខ្នាតតូច នៅកម្ពុជា ។ ព័ត៌មាន និងរឿងរ៉ាវរបស់បុគ្គលនៅក្នុងរបាយការណ៍ដែលបានចុះផ្សាយទាំងនេះគឺនៅតែមានភាពច្បាស់លាស់ត្រឹមត្រូវដដែលដោយមិនអាចកែប្រែបាន ។ យើងខ្ញុំ នឹងបន្តការពារឯកជនភាពបុគ្គលដែលសម្រេចចិត្តចែករំលែករឿងរ៉ាវរបស់ពួកគាត់ជាមួយក្រុមអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវយើងខ្ញុំ ក្នុងលក្ខខណ្ឌលាក់បាំងអត្តសញ្ញាណ ។ យើងខ្ញុំ សូមលើកទឹកចិត្ត សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា ក៏ដូចជាភាគីពាក់ព័ន្ធ ឱ្យអានរបាយការណ៍ទាំងនេះ ឱ្យបានលម្អិត ដើម្បីឈ្វេងយល់កាន់តែច្បាស់អំពី គោលបំណង វិធីសាស្ត្រ និងការរកឃើញផ្សេងៗនៅក្នុងរបាយការណ៍ ។
ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០
កម្មករ កម្មការិនីរោងចក្រកាត់ដេរ រាប់ម៉ឺននាក់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នឹងជួបការលំបាកជាខ្លាំង ក្នុងការសងបំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នៅពេលដែលពួកគាត់ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ ហើយរោងចក្រដែលពួកគាត់ធ្វើការ ត្រូវផ្អាកដំណើរការដោយសារបញ្ហាកូវីដ១៩ ។ បញ្ហានេះបង្កើតឱ្យមានវិបត្តិរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន ដែលនាំឱ្យពួកគាត់ជួបការលំបាកខ្លាំងក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ និងធ្វើឱ្យការកាន់កាប់ដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ត្រូវរងសម្ពាធយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ។ ប្រសិនបើគ្មានកម្មវិធីសម្រាលបន្ទុកបំណុលភ្លាមៗទេ នោះកម្មករ កម្មការិនីទាំងនេះ នឹងត្រូវប្រឈមនឹងការលក់ដីឬផ្ទះ កាត់បន្ថយការបរិភោគអាហារ ឬខ្ចីប្រាក់កម្ចីកាន់តែច្រើនឡើង ដើម្បីយកទៅសងបំណុលដែលមានស្រាប់ ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ “ការធ្វើការងាររហូតជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក” ដែលជារបាយការណ៍សង្ខេបរួមគ្នាមួយ រវាងសម្ព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា (CATU) មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (សង់ត្រាល់) និងសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ អ្នកស្រាវជ្រាវបានធ្វើការស្ទង់មតិជាមួយកម្មករ កម្មការិនី ច្រើនជាង១៥០នាក់ (ភាគច្រើនជាស្ដ្រី) មកពីរោងចក្រកាត់ដេរចំនួន៣ផ្សេងគ្នា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដើម្បីសិក្សាពីផលលំបាកនៃការជាប់ជំពាក់បំណុលរបស់ពួកគាត់ ខណៈដែលរោងចក្ររាប់រយបានផ្អាកដំណើរការ ដោយសារការរីករាលជាសកលនៃវីរុសកូវីដ១៩នេះ ។
ថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០
សមាជិកក្រុមយុវជនចំនួន៦នាក់នៃខ្មែរថាវរៈ ក្នុងនោះមានសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួន នៅខេត្តបាត់ដំបង កាលពីយប់មិញ ខណៈដែលកំពុងធ្វើដំណើរត្រឡប់មកពីតវ៉ាដោយអហិង្សាដើម្បីស្នើសុំឱ្យធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ផ្អាកការបង់សងប្រាក់កម្ចី អំឡុងពេលមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចបង្កឡើងដោយការរីករាលដាលជាសាកលនៃវីរុសកូវីដ១៩។ ព្រះសង្ឃ៥អង្គដែលបានចូលរួមក្នុងការតវ៉ានេះ ក៏ត្រូវបានរងការគំរាមកំហែងបណ្ដេញចេញពីវត្តផងដែរ លុះត្រាតែព្រះអង្គផ្ដិតមេដៃលើកិច្ចសន្យាមួយថា នឹងបញ្ឈប់ភាពសកម្មរបស់ព្រះអង្គ ជំនួសអ្នកខ្ចីប្រាក់តទៅទៀត។
អ្នកតវ៉ាត្រូវបាននគរបាលឃាត់ខ្លួននៅតាមដងផ្លូវខាងក្រៅវត្តដំរីស នៅពេលពួកគាត់កំពុងធ្វើដំណើរមកពីការដើរហែក្បួនដែលមានផ្សាយផ្ទាល់នៅលើបណ្ដាញសង្គម នៅចំពីមុខគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយចំនួនដូចជា ប្រាសាក់ និងអេអឹមខេ (AMK) ជាដើម។