សិទ្ធិនៅលើការទិញដូរ៖ ជីវិតនៅក្នុងពន្ធនាគារកម្ពុជា
ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី២០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥
អង្គការ លីកាដូ នឹងចេញផ្សាយនូវរបាយការណ៍ថ្មីមួយស្តីអំពីស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៃពន្ធនាគារកម្ពុជា និងសិទ្ធិមនុស្ស ដែលជាប់ទាក់ទងលើការជំនុំជម្រះសកម្មជនទាំង ១០នាក់ និងព្រះសង្ឃមួយអង្គ នៅមុនពេលបើកសវនាការសាលាឧទ្ធរណ៍ នៅសប្តាហ៍នេះលើករណីអ្នកទាំងនោះ ដែលគ្រប់ការផ្តន្ទាទោស និងការឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ដោយមិនត្រឹមត្រូវនៅក្នុងការជំនុំជម្រះដោយអយុត្តិធម៌ ។
របាយការណ៍ស្តីអំពី “សិទ្ធិនៅលើការទិញដូរ៖ ជីវិតនៅក្នុងពន្ធនាគារកម្ពុជា” រៀបរាប់យ៉ាងលម្អិតលើការរំលោភបំពាន ការរើសអើង ការកេងប្រវ័ញ្ច និងអំពើពុករលួយ ដែលកំពុងបន្តកើតមានឡើង និងជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធក្នុងប្រព័ន្ធពន្ធនាគារក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយបានកត់សម្គាល់ថាទោះបីជាបានចាប់ផ្តើមជំហានក្នុងការកែទម្រង់ក៏ដោយ ក៏ឧបសគ្គមួយចំនួននៅតែមាន ដូចជាភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ រចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងនៅមានភាពខ្វះខាត ខ្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើរទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ ខ្វះខាតក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ និងកង្វះសមត្ថភាពខាងចំណេះដឹងក្នុងចំណោមមន្រ្តីពន្ធនាគារមួយចំនួន។
អ្នកស្រី នូ សមអន អ្នកគ្រប់គ្រងគម្រោងពន្ធនាគារនៃអង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទិ្ធមនុស្ស លីកាដូ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “បញ្ហាក្នុងប្រព័ន្ធពន្ធនាគារកម្ពុជា គឺមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញច្រើន ហើយគួរឲ្យសោកស្តាយ យើងមិនទាន់ឃើញមានការប្តេជ្ញាចិត្តពិតប្រាកដ ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយរយៈពេលយូរនៅឡើយនោះទេ”។ អ្នកស្រីបានបន្តទៀតថា៖ “បន្ថែមលើនេះទៅទៀត វិធានការជម្រើសផ្សេង ក្រៅពីការដាក់ពន្ធនាគារនៅមិនទាន់ត្រូវបានយកមកពិចារណាឲ្យបានត្រឹមត្រូវនៅឡើយនោះទេ ដោយមនុស្សជាច្រើន ដែលត្រូវបានគេឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ក្នុងករណីមិនចាំបាច់”។
បើទោះជាពន្ធនាគារកម្ពុជាមានភាពខុសប្លែកគ្នាបែបនេះក៏ដោយ ក៏នូវមានកត្តាមួយចំនួន ដែលបង្ហាញនូវលក្ខណៈទូទៅរបស់ប្រព័ន្ធពន្ធនាគារទាំងមូលផងដែរ។ ភាពចង្អៀតណែន និងភាពខ្វះអនាម័យ ជាបញ្ហាទូទៅរបស់ពន្ធនាគារ ហើយអំពើពុករលួយក៏នៅតែមានផងដែរ។ សម្រាប់ជនជាប់ឃុំភាគច្រើន លុយជាកត្តាដែលកំណត់នូវស្ថានភាពនៃការឃុំឃាំង ការប្រព្រឹត្តមកលើជនជាប់ឃុំ ការមកសួរសុខទុក្ខរបស់គ្រួសារ និងការទទួលបាននូវសេចត្តីត្រូវការចាំបាច់មួយចំនួន ដូចជា អាហារ ទឹក ពន្លឺថ្ងៃ និងខ្យល់ចេញចូលធម្មជាតិជាដើម។ រចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំក្នុងបន្ទប់ពន្ធនាគារដែលមានអំណាច និងភាពគ្មានរបៀបរៀបរយ បានជះឥទ្ធិពលដល់ជីវិតដែលរស់នៅ និងអនុវត្តដោយមានអំពើនិទ្ទណ្ឌភាព។
កម្រិតនៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការនៅខ្ពស់នៅឡើយ ជាពិសេសក្នុងចំណោមស្រ្តី និងអនីតិជន ហើយមានករណីនៃការឃុំឃាំងខុសច្បាប់ជាច្រើនដែល ត្រូវបានកត់ត្រាកន្លងមក និងការរង់ចាំសវនាការសាលាឧទ្ទរណ៍យ៉ាងយូរ។ ស្ថានភាពជនជាប់ឃុំដែលមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត អនីតជន ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងកុមាររស់នៅក្នុងពន្ធនាគារជាមួយម្តាយ ក៏ជាក្តីកង្វល់មួយយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ ពិសេសដោយសារតែស្ថានភាពមិនល្អយ៉ាងខ្លាំងនៃសម្ភារៈបរិក្ខារពេទ្យរបស់ពន្ធនាគារ និងករណីរំលោភបំពាន ដែលបន្តកើតមាន។
ណាលី ពីឡូក នាយិការអង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទិ្ធមនុស្ស លីកាដូ បានមាន ប្រសាសន៍ថា៖ “អាជ្ញាធរកម្ពុជាគួរតែគោរព និងការពារសិទ្ធិរបស់ជនជាប់ឃុំ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងអ្នកទាំង នោះនៅតែត្រូវបានគេរំលោភសិទ្ធជាមូលដ្ឋានរបស់អ្នកទាំងនោះដដែល។ អ្នកនាងបានបន្តទៀតថា៖ “គួរឲ្យសោកស្តាយណាស់ ដែលអាជ្ញាធរពន្ធនាគារមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ទទួលខុសត្រូវ ក្នុងការ អនុវត្ត ការការពារជនជាប់ឃុំ ដោយសាររឿងសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយទៅវិញ។”
នៅក្នុងរបាយការណ៍ អង្គការ លីកាដូ បានសន្និដានថា ដោយមិនមានការផ្លាស់ប្តូរជាមូលដ្ឋាននោះទេ អាជ្ញាធរពន្ធនាគារ នឹងនៅតែមិនអាចបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួន ឲ្យបានពេញលេញក្នុងការធានាឲ្យមានការអប់រំ ការស្តារនីតិសម្បទា និងការថែរក្សាបរិស្ថាន ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពបានឡើយ។ ដើម្បីសម្រេចបានការផ្លាស់ប្តូរពិតប្រាកដ តុលាការ ត្រូវតែស្វែងយល់អំពីផលប៉ះពាល់នៃគោលនយោបាយ ក្នុងការផ្តន្ទាទោសពន្ធនាគាររបស់តុលាការ។ ហើយអាជ្ញាធរពន្ធនាគារ ត្រូវតែមានការងាកចេញពីកត្តាចំបង ដែលបច្ចុប្បន្ននេះធ្វើការកំណត់ជីវិតក្នុងពន្ធនាគារ មានដូចជា ការរីករាលដាលនៃអំពើពុករលួយ ឥទ្ធិពលនៃអំណាចក្នុងការគ្រប់គ្រងដឹកនាំបន្ទប់ពន្ធនាគារ និងស្ទើរ តែមិនមានការទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងរបស់អជ្ញាធរពន្ធនាគារ។
អ្នកដែលនឹងត្រូវធ្វើការចូលខ្លួនក្នុងសវនាការសាលាឧទ្ធរណ៍នៅសប្តាហ៍នេះ គឺមានត្រឹមតែអ្នក ជាប់ឃុំមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ក្នុងចំណោមអ្នកជាប់ឃុំជាច្រើន ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារដោយការចោទប្រកាន់តាមហេតុផលនយោបាយ។ ភាគច្រើននៃអ្នកទាំងនោះ ត្រូវបានគេឃុំខ្លួននៅក្នុង មណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១ និងទី២ ក្នុងពន្ធនាគាររាជធានីភ្នំពេញ ដែលជាពន្ធនាគារ ក្នុងចំណោម ពន្ធនាគារ ដែលពិបាកបំផុតក្នុងប្រទេស។ អ្នកជាប់ឃុំមួយចំនួនផ្សេងទៀត រួមមានទាំងស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ និងអនីតិជនត្រូវបានឃុំខ្លួន ដោយករណីមិនចាំបាច់ក្នុងពន្ធនាគារទូទាំងប្រទេសសម្រាប់បទល្មើស តូចតាច។ មួយចំនួនផ្សេងទៀតត្រូវបានគេឃុំខ្លួន ដោយមិនត្រឹមត្រូវ ដោយសំអាងទៅលើភាពមិន ប្រក្រតីនៃច្បាប់ និងនីតិវិធី។
របាយការណ៍នេះ យោងទៅលើការស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការលីកាដូ នៅក្នុងពន្ធនាគារចំនួន១៨ កន្លែង ដែលត្រូវបានឃ្លាំមើលជាទៀងទាត់ ដោយរួមទាំងការសម្ភាសន៍ជាមួយជនជាប់ឃុំ អតីតជនជាប់ឃុំ គ្រួសាររបស់ជនជាប់ឃុំ ការជួបប្រជុំជាមួយប្រធានពន្ធនាគារ និងមន្ត្រីពន្ធនាគារផ្សេង ទៀត។ របាយការណ៍នេះ ក៏បានប្រើប្រាស់ព័ត៌មាន ដែលទទួលបានពីការចុះទៅទស្សនកិច្ចក្នុង ពន្ធនាគារ ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លងមកហើយ និងព័ត៌មានទទួលបានមកពីក្រុម គ្រូពេទ្យរបស់អង្គការលីកាដូ ដែលបានចុះទៅផ្តល់ការព្យាបាលជាទៀងទាត់ដល់ជនជាប់ឃុំ និងមន្ត្រី ពន្ធនាគារ នៅតាមពន្ធនាគារចំនួន ១៤កន្លែងផងដែរ។ របាយការណ៍នេះ រួមបញ្ចូលទាំងសំណុំ អនុសាសន៍ទៅកាន់អាជ្ញាធរកម្ពុជាស្តីអំពីរបៀបក្នុងការបង្កើនគោលនយោបាយ និងការអនុវត្តឆ្ពោះទៅកាន់ការលើកស្ទួយ និងការការពារសិទ្ធិរបស់ទណ្ឌិតឲ្យបានពេញលេញ។
សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទង៖
▪ លោកស្រី វេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទិ្ធមនុស្ស លីកាដូ (ជាភាសាខ្មែរ បារាំង និងអង់គ្លេស) ទូរស័ព្ទលេខ៖ ០១២ ៨០២ ៥០៦
PDF៖ ទាញយកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាភាសាអង់គ្លេស - ទាញយកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាភាសាខ្មែរ
MP3៖ ស្តាប់សំឡេងជាភាសាខ្មែរ
- ចំណងជើង & មូលបទ
- បញ្ហាពន្ធនាគារ
